Fobi, olaylar ya da kimi objeler karşısında anlamsız ve istemsiz bir kaygıyı, bazen de o olaylara ve objelere karşı tahammül edememe halini içerir. Fobi sahibi kişi “fobik” olarak isimlendirilir. Fobikler korkmaması gerektiğini bildiği durum ve objelere karşı mantık dışı dehşet duyar ve bunu iradi eforlarıyla engelleyemezler.
Eğer kişinin dehşetleri günlük fonksiyonlarını aksatır derecede kişiyi etkileyip hayatını kısıtlar hale gelmişse, bu durum kaygının artık fobiye dönüşmüş olduğunun göstergesidir. Şahıslar fobi objesi ya da durumuyla karşılaştıklarında bir ekip fizyolojik külfetler da çekerler. Teneffüs zahmeti ile birlikte güçsüzlük, ağız kuruluğu, kalp çarpıntısı, kaslarda gerilme, boğulacak üzere hissetme yaşarlar ki bu belirtiler fobi teşhisinde baz alınan fizyolojik kriterlerdir.
Fobilerin yüklü olarak çocuk ve ergen periyotta oluştuğunu görmekteyiz. Şahıslar, başlarından geçen gerilim odaklı bir olay sonrası, aileden yahut etraftan öğrenme yoluyla ya da genetik geçişlilik sonucu fobik duruma gelebiliyorlar. Bayanlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla oranda gözlenmektedir.
Esasında fobiler bilinçaltı yapımızın ne kadar süratli ve tesirli öğrenebildiğinin bir sonucu olarak da çıkar karşımıza. Bu nedenledir ki bir kişinin fobi sahibi olması an sorunudur. Örneğin bir gün (muhtemelen çocukken ya da ergen dönemde) gittiğiniz diş doktoru kliniği, orada kullanılan aletler, çıkardıkları sesler ve tahminen ortam bilinçaltı düzeyinde o denli bir tehdit algısı oluşturmuştur ki, artık bilinçaltı diş doktorundan uzak durulması, kaçınılması tarafında çok süratli ve tesirli bir “öğrenim”e varmıştır. Fobi ediniminde bilinçaltı, öğrenme yeteneğini negatif tarafta çalıştırmış ve kişinin dişçi fobisi oluşmuştur artık. Bilinçaltı bunu aslında kişinin o anki acıdan kaçınma karını gözeterek yapmıştır. Fakat bu “öğrenim” kişinin diş sıhhatini tehlikeye atacak seviyede dişçiden kaçınmasına yol açar. Bilinçaltı yapı aslında birden fazla vakit müspet tarafta çalışarak hayatımızı kolaylaştırır.
Hipnoz bilinçaltını yönetme sistemidir. Hasebiyle fobilere karşı bireydeki değişim, hipnozla bilinçaltı seviyede kendisini inşa eder ki bu açıdan kalıcı sonuçlar elde etmek mümkün olmaktadır. Fobiler günümüzde aktif şeklide tedavisi mümkün olan sorun alanlarından birisidir. Burada kişinin probleminden kurtulmak üzere göstereceği istek ve kararlılık kıymetlidir. Bu kararı almış olan kişi belirtilen terapi sürecine işbirliği içinde bağlı kaldığında sonuca ulaşabilir. Bazen 1-2 seansta bireyler, hipnoz ile hayatlarını zehir eden fobilerinden kurtulabilirler.
