Obeziteye neden olan etmenler tam olarak açıklanamamakla birlikte çok ve yanlış beslenme ve fiziksel
aktivite yetersizliği obezitenin en ön değerli nedenleri olarak kabul edilmektedir.Bu faktörlerin dışında;
Yaş
Cinsiyet
Genetik
Çevresel faktörler
Nörölojik
Hormonal ve metabolik etmenler
Biyokimyasal
Sigara-alkol kullanma durumu
Kullanılan ilaçlar
Sık aralıklarla ve düşük kalorili diyetler uygulama
Sosyo-kültürel etmenler
Ruhsal etmenler
üzere pek çok faktör obezite oluşumuna neden olmaktadır.
obezite-nedir
Obezite; beden sistemleri (endokrin sistem,kardiyovasküler sistem,solunum sistemi,gastrointestinal
sistem,deri,genitoüriner sistem,kas iskelet sistemi) ve psikososyal durum üzerinde yarattığı olumsuz
tesirlerden ötürü pek çok sıhhat sorununa neden olmaktadır.
Obezitenin neden olduğu sıhhat sorunları:
İnsülin direnci
Tip 2 Diyabet
Hipertansiyon
Koroner arter hastalığı
Uyku apnesi
Karaciğer yağlanması
Astım
Hiperlipidemi-Hipertrigliseridemi
Metabolik sendrom
Safra kesesi hastalıkları
Bazı kanser türleri
Osteoartrit
Felç
Teneffüs zorluğu
Gebelik komplikasyonları
Menstruasyon düzensizlikleri
Çok kıllanma
Ameliyat risklerinin artması
Ruhsal problemler
Toplumsal uyumsuzluklar
Obezite oluşmadan önlemek tedavideki en kıymetli basamaktır.Bunun için ömrün birinci yıllarından itibaren
gerçek beslenmeye başlamak ve sürdürmek çok değerlidir.Anne sütü ile beslenen çocukların,anne sütü
almayan çocuklara nazaran obezite görülme oranının daha düşük olduğu saptanmıştır.Çocuk ve adolesan
periyotta oluşan obezite,yetişkinlik periyodu obezitesi için taban hazırlamaktadır.
Obezite tedavisinde maksat ülkü bir beden yükü belirlemek ve korunmasını sağlamaktır.Morbidite ve
mortalite risklerini azaltmak,bireye kâfi ve istikrarlı beslenme alışkanlığı kazandırmak ve yaşam
kalitesini arttırmak en kıymetli maksattır.Multidisipliner bir çalışma gerektirir. Hekim,diyetisyen,psikolog vb.
Obezite tedavisini önlemede kullanılan formüller ise şunlardır:
• Tıbbı Beslenme Tedavisi:Yaş,boy,fiziksel aktivite,sosyo kültürel,metabolik ve hormonal durum,diyet
geçmişi ve ruhsal durum kıymetlendirilerek bireye özel beslenme programı uygulanmalı ve doğru
beslenme konusunda şahsa eğitim verilmelidir.Amaç BKI pahasını 19 ile 24.9 aralığına getirmek ve
sürekliliği sağlamaktır.Diyetisyen eşliğinde beslenme eğitimi alınması ve takibi son derece
değerlidir.Kişinin sağlıklı beslenmeyi benimsemesi ve bu doğrultuda besin seçimlerinden, pişirme
prosedürlerine, porsiyon denetimine kadar eğitim alması işin en değerli kısmıdır.Amaç kişinin kalıcı
beslenme alışkanlığını kazanmasıdır.
• İdman Tedavisi: Tıbbı beslenme tedavisini destekleyerek yağ oranı azaltılmasını sağlar.Yapılan
hakikat idmanla kas tonusu artışı da sağlanarak bazal metablizma suratının da artması sağlanır.Böylelikle
tekrar kilo almanın önüne geçilmiş olur.Düzenli idman kişinin kan basıncını düzenler,depresyondan
korur,kan şeker düzeyini düşürür,kemik erimesine karşı kişiyi korur ve kilo randımanı sağlar.Yetişkinlerin
her gün yahut gün çok 30-45 dakika orta şiddette(tempolu yürüyüş,yüzme vb)egzersiz yapılması
önerilmektedir.Kişinin keyif aldığı ve severek yaptığı idmanı seçmesi değerlidir.
• Davranış Değişikliği: Kilo verme ve muhafaza periyodunda ekseriyetle en değerli mevzu kalıcı, hatalı
beslenme alışkanlıklarından kopmaktır.Kişiye daima yemek yemesine neden olan his durumunun
saptanması,yeme davranış bozukluğu varsa tespit edilmesi,fiziksel aktivite ile olumsuz davranışları
olumluya çevirmeyi hedefleyen tedavi halidir.Basamakları:Kendi kendini gözlemleme,uyaran
denetimi,alternatif davranış geliştirme,pekiştirme ve ödüllendirme,bilişsel tekrar yapılandırma,sosyal
takviye.
• Farmakolojik Tedavi: Obezite tedavisinde ekim denetiminde uygun görülen hastalarda kullanılan bir
prosedürdür.Tıbbı beslenme tedavisi ve antrenman ile desteklenmelidir.Hafif kilo fazlalığı olan bireyler için
uygun değildir.
• Cerrahi Tedavi: BKI:35 ve üstü olan bireyler için uygulanır.Amaç besinlerle alınan enerjiyi azaltarak ve
gastrointestinal sistemde emilimi azaltmaktır.Ayrıca cerrahi gerektirmeden mide balonu uygulaması ile
bireylerin ülkü tartıya getirilmesi hedeflenir.