Ailenin tarifi ve fonksiyonu, farklı periyot ve kültürlerde değişiklik göstermekle birlikte aile terapisi kapsamında ele aldığımızda, “aile; bir geçmişi paylaşan, duygusal bağı olan, ferdi aile üyelerinin ve ailenin bütününün muhtaçlıklarını karşılamak için stratejiler planlayan bireylerden oluşmuş kompleks bir yapı olarak tanımlanır” (Sabatelli ve Bartle, 1995; Akt. Nazlı, 2000, s. 15). Aile terapisinde biz de bu yapı ile çalışır, komplex yapının bileşenlerini sadeleştirerek ele almaya çalışırız. Ailenin fonksiyonları yani aile fertlerinin vazifeleri ve sorumlulukları vardır, bu fonksiyonellikle bir sorun olduğunda aile terapisine gereksinim duyulmaktadır. Aileyi klâsik (geniş) aile ve çekirdek aile olarak iki biçimde sınıflandırırız. Bu da aile dinamiklerini anlamamızı kolaylaştırır. Aile içi bağlantı bir öteki kıymetli mevzudur. Aile içi bağlantı; aile üyeleri ortasındaki etkileşimdir. Bağlantı araçlarımız ise; empati ve aktif dinlemedir. Aile içi irtibat sorunu mevcut ise, tüm aile bireyleri bundan etkilenir. Fanusun içindeki su olarak düşünürsek; balıklar kendi dayanıklıkları oranında bu sudaki problemden etkileneceklerdir.
Aile terapilerindeki ana yaklaşım ve hedefler; aile bireyleri ortasındaki, ahenge götüren sözel bağlantısı arttırma, duygusal bağlantısı arttırma ya da kolaylaştırma, ailedeki güç istikrarını tekrar sağlama, ailelere yeni rollerine ahenkte yardım etme, akut meselelerin tahlili, seçilmiş bireye yönelen hataları önlemedir. Bireylerin hisleri ile hareketleri ortasında ahenk göstermelerini sağlamak, bireylerin sorumluluklarını kabul etmelerine yardımcı olmak terapinin hedeflerindendir.
Sağlıklı çocukların yetişmesi için sağlıklı ailelere muhtaçlık bulunmaktadır. Zeka ve kişilik gelişiminin temelinde annenin ve babanın davranışları vardır. Birtakım çocuklar; ileri yaşlarında tıpkı anne ve babası üzere davranır, birtakım çocuklar ise o denli zorlanmışlardır ki tam zıddı davranmayı seçerler. Meğer çocuğa anne ve babasının davranışlarını şuurlu bir yorum süzgecinden geçirip gerçek davranışı edinmesini sağlamaktır değerli olan, bu da ebeveyn tavrıyla alakalıdır. Ruhsal açıdan sağlıklı bir çocuk yetiştirmek için gerekli takviyesi alabiliriz. Gerçek irtibat kurmak, faal ve faal dinlemeyi öğrenmek, empati kurabilmek öğrenilebilir davranışlardır.
Aile terapisinde terapist aile dışından biri olarak ‘gözlemci’, terapi sürecinin içinde birisi olarak da ‘katılımcı’ bir rol oynar.
Aile danışmanlığı almaya karar verdiğinizde birlikte istekli olmanız ve birlikte sorumluluk almanız kıymetli.
Umutla ve hürmetle. Sağlıklı günler…
