Terleme ,ter bezlerinden dışarı tuzlu bir sıvının salınmasıdır.Bu
işlem vücut ısısını sabit tutmaya yarayan fizyolojik bir
olaydır. Dışarıdaki hava sıcaklığı çok yüksek bile olsa, ter yoluyla
vücut ısısının sabit kalması sağlanmış olur.Terleme vücuttan çeşitli
toksinlerin atılmasını da sağlar.
Ne kadar terlediğimiz,vücudumuzda yer alan ter bezi sayısıyla
yakından ilişkilidir. Bir insan 2 ila 4 milyon arasında değişen ter
beziyle doğar.Ergenlikle birlikte ter bezleri tümüyle aktive
olur.Kadınlarda daha fazla ter bezi olmakla birlikte erkeklerde ter
bezleri daha aktiftir.
Terleme sinir sistemi tarafından istem dışı olarak
ayarlanmaktadır. Kısacası terleme üzerinde bilinçli bir kontrolümüz
yoktur. Hava sıcak olduğunda, spor yaptığımızda, efor
sarfettiğimizde, heyecanlanma, korkma ve sinirlenme gibi duygu
durumlarında, istem dışı terleriz.
Terin içeriği; su,sodyum,klor,potasyum,üre gibi maddelerden
oluşur.İçindeki organik madde miktarının artması terin kötü
kokmasına neden olur.
Aşırı terleme ; tıpta hiperhidroz olarak adlandırdığımız
patolojik bir durumdur.Aşırı terleme bir veya birkaç alana lokalize
veya tüm vücutta yaygın bir şekilde görülebilir.Gerçek anlamda tüm
vücutta aşırı terleme görülmesi nadir bir durumdur.Sistemik
hastalıklara bağlı da olsa terleme genellikle belli bölgelerde daha
çok gözlenir.Bu bölgeler özellikle koltukaltları, avuç içleri ve ayak
tabanlarıdır.
Aşırı Terleme Nedenleri;
Böbrek üstü bezlerinin ani bir stres ile uyarılmasına neden olan
durumlarda aşırı terleme görülebilmektedir.Bu durumlar; ani
tansiyon düşmesi,aşırı kanamalar,kalp krizi ve sıcak çarpmasıdır.
Aşırı terlemeye neden olan sistemik hastalıklar;
1.Enfeksiyon hastalıkları; özellikle zatüre, sıtma, tüberküloz, tifo,
bademcik enfeksiyonlarında ateş, yoğun terlemeyle düşmektedir.
2.Hipertiroidide tiroid bezi aşırı çalışarak, aşırı terlemeye sebep
olabilir. Metabolizma hızının yüksek seyretmesi ve vücut ısısının
artması aşırı terlemeye neden olmaktadır.
3.Şeker hastalığı ya da hipoglisemi adı verilen kan şekerinde
düşüklük de aşırı terleme sebeplerindendir.
4.Kanser hastalığı, özellikle omurga çevresinde yer alan kanserler
ya da mediasten bölgesi yani göğüs kemiği civarında yer alan
kanserler, buradaki sempatik sinir sistemini etkileyerek aşırı
terlemeye sebep olur.
5.Ağır kalp ve akciğer hastalıkları da nefes darlığı sonucu aşırı
terlemeye neden olur.
6.Raşitizm denilen ve çocuklarda D vitamini eksikliğine bağlı
görülen kemik hastalığı da aşırı terlemeye neden olur.
7. Menapoz ya da gebeliğe bağlı hormonal değişimler ateş
basmasıyla birlikte terlemeye sebep olur.
8.Alkolün kendisi, alkol ve uyuşturucu madde yoksunluğu
9.Baharatlı yemekler,acı biber,domates sosu, kahve, çay, ve sıcak
çorba gibi yiyecekler de bazen üst dudak, ağız çevresi ve göğüs
bölgesinde terlemeye neden olabilir.
10.Stres ve kaygı gibi psikolojik problemler, Parkinson hastalığı, kafa
travmaları, sempatik sinir sisteminin hastalıkları, diyabet veya zona
hastalığına bağlı sinir tutulumları da aşırı terleme sebeplerindendir.
11.Genetik olarak otozomal geçişle aileden gelen ve sebepsiz olarak
oluşan terleme bozukluğu da sık görülmektedir.Çocukluk çağında
ellerde, ergenlikle birlikte koltukaltlarında terlemeye neden olur.
AŞIRI TERLEMENİN TEDAVİSİ
Tüm vücut terlemesinde tedavi altta yatan hastalığı tedavi etmeye
yöneliktir.Biz dermatologlar genellikle el_ayak ve koltuk altı
terlemelerinin tedavisiyle ilgilenmekteyiz.Tedavileri başlıklar altında
toplayabiliriz.
1.Topikal tedavi ;
Genellikle aluminyum klorid veya aluminyum hekzaklorid içeren
solüsyonlar ya da kremlerin kullanımıdır.Deodorant yerine sodyum
bikarbonat kullanılabilir.El terlemesinde aluminyum klorid tek
başına ya da plastik eldivenle kapama şeklinde uygulanabilir.Topikal
formaldehit ve gluteraldehit daha az tercih edilmektedir.
2.İyontoforez;
Musluk suyu ile iyontoforez topikal tedavilerin yetersiz kaldığı
durumlarda denenebilir.Drionik alet veya Fisher ünitesi
kullanılmaktadır.Genellikle gündebir veya iki kez 20 ila 30 dakikalık
seanslar gerekmektedir.Yanıt alınırsa 2 haftada bir kez devam edilir.
3.BOTOKS(botulinum toksin) Uygulaması;
Avuç içleri,ayak tabanları ve koltuk altlarına 4cm2lik alanlara
yapılan uygulama, terlemeyi en az %25 oranında azaltılabilir.Avuç içi
uygulaması esnasında eğer yüksek doz uygulama yapılırsa yakalama
hareketinin yapılmasında zorlanma gibi komplikasyonlar
olabilir.Yöntemin ağrılı ve pahalı olması dezavantajıdır. Etkinliği 6 ila
7 ay sürer.
4.Sistemik Tedavi;
Pro_Bantin veya glikopirolat gibi antikolinerjik ajanların kullanımı
yararlı olabilir.Dozları hastanın toleransına göre ayarlanır.Ancak yan
etkileri kullanımını kısıtlamaktadır.Terlemeye etkisi 4_6 saat sürer.
5.Cerrahi Tedavi;
Koltukaltı terlemesinde en çok terleyen derinin eksizyonunu
takiben ter bezlerinin çıkarılmasıyla yapılan bir cerrahi
operasyondur. Üst torasik sempatik sinirlerin çıkarılması da diğer
tedavilere yanıt alınamadığı durumlarda tercih edilmektedir.
6. TERLEME TEDAVİSİNDE SON SİSTEM; ALTIN İĞNELİ
RADYOFREKANS SİSTEMİ
Altın iğneli radyofrekans sistemi ; başlığında 25 adet altın iğnenin
bulunduğu ve cilde temas ettirildiğinde Radyofrekans enerjisinin cilt
altına aktarıldığı bir sistemdir.
Koltuk altı terlemesinde altın iğnele cilde 2*3 mm derinlikte
uygulanır.Bu seviye ekrin ter bezlerinin bulunduğu seviyedir.İğne
boyunca verilen enerji sayesinde 68_80 derecelik bir ısı ortaya çıkar.
Bu ısının etkisiyle ter bezlerinin hasar görmesi ve özelliğini yitirmesi
amaçlanır.Seans öncesi lokal anestezi yapılır ve uygulamaya
başlanır. Sonrasında sadece birkaç gün süren bir kızarıklık olur.
Deriye zarar vermediği için hasta günlük hayatına devam
eder.Uygulama 1 ay arayla 3 seans yapılarak kalıcı sonuçlar elde
edilebilmektedir.Bu uygulama şu an için sadece koltuk altında
uygulanmaktadır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
