Akne nedir?
Akne yani sivilce en sık görülen deri hastalığıdır. Çoklukla gençlerde ortaya çıkar. 11-30 yaşlar ortasındaki şahısların %80’inde akne görülür.
Akne nasıl çıkar?
Akne yüz, boyun, göğüs ve sırt bölgesinde oluşur. Bu bölgelerdeki deride yerleşen yağ bezleri kimi vakit kıl köklerini tıkayarak akneye taban hazırlar. Tıkanan gözeneklerde bakteriler çoğalır ve kırmızı, şiş sivilcelere yol açar. Bazen yalnızca yağ ile tıkalı gözenekler belirir. Bunlar beyaz komedolar ve siyah noktalar biçiminde görülür. Tam aksisi çok iltihapla dolarak kist yapısına bürünen derin, geniş çaplı, koyu renkli, aylar süren akne lezyonları da oluşabilir.
Akne neden olur?
Genetik yapımız, hormonal değişimler, gerilim ve yağlı kozmetik eserler esas nedenlerdir. Birtakım besinler da akneyi davet eder. Karbonhidrat ve yağ yükü fazla olduğu için kızartmalar, kuruyemişler, cips, çikolata, yağlı süt ve kola üzere besinlerin fazla tüketilmesi 1-2 gün içinde ani akne artışına yol açabilir. Sanılanın tersine karaciğer hastalıkları ile ilgisi yoktur. Lakin bazen yumurtalık kistleri (poliksitik over hastalığı) ve hormonal hastalıkların (androjen hormon fazlalığı) birinci belirtisi olabilir.
Akne tedavisinden beklentimiz nedir?
Var olan akneyi geçirmek, yeni oluşacak olanları engellemek, izlerin önüne geçmek ve iz varsa tedavi etmek.
Akne ile ilgili merak edilen kimi pratik noktalar:
1-Yüzümü çok sık mı yıkamalıyım? Hayır, günde 1-2 kez, karma-yağlı cilde uygun bir temizleyici ile yüz yıkanmalıdır. Daha fazla yüz yıkanırsa, yüze şampuan kullanılırsa yüz kurur, tahrişe açık hale gelir.
2-Güneş esirgeyici ve nemlendirici sürebilir miyim? Evet, deri tipinize nazaran yani yağsız, oil-free, non-komedojenik ibarelerini göreceğiniz markaların eserlerini rahatlıkla kullanabilirisiniz. Bu eserleri kullanmak, ilaç tedavisi verilmişse ona uyumunuzu da kolaylaştırcaktır.
3-Makyaj yapabilir miyim? Evet. Kalın, çok yağlı fondötenler elbette akneyi artıracaktır. Eczanelerde satışa sunulan mineral bazlı pudra ve fondötenler kullanılabilir.
4-Akne sıkılmalı mı? Hayır. Mesken ortamında akne sıkmak mikrobun yayılmasına, aylarca kalan kahverengi lekelere yahut çukur izlere neden olabilmektedir.
5-Evde hazırlayabileceğim pudra, tonik, krem formülleri var mı? Hayır. Medyada vakit zaman bu tip formüller dolaşsa da bunlara prestij edilmemelidir. Bu tip formüller ile iyileşememe bir yana dursun, akne daha berbatlaşabilir, alerji eklenebilir, mikrop kapılabilir. Değerli bir nokta da şu ki, her kızarık şişliği de akne sanmamak lazımdır. Batık, çıban, rosacea, siğil üzere kimi hastalıklar misal görünüm yaratabilir. Bu nedenle de kendi başımıza tedavi teşebbüslerinde bulunmamalıyız.
6-Güzellik merkezlerine her ay gidiyorum, neden aknemin sonu gelmiyor? Cilt paklığı yapılsa dahi uzun soluklu tedaviler olmadan, akne kesinlikle tekrarlayacaktır. Unutmayın, akne bir deri hastalığıdır.
7-Bir haftada yarar görmezsem ilacı bırakmalı mıyım? Aknede düzgünleşme haftalar içinde başlar. Kararlılıkla dermatoloji uzmanının verdiği tedavi sürdürülmeli, birkaç hafta sonra bir sonuç beklenmelidir.
8-Akne tedavi edilmezse ne olur? Pek çok çalışmada gösterilmiştir ki akne, toplumsal fobi, özgüvende azalma, hayat kalitesinde düşmeye neden olmakta ve bayanlarda çok ölçüde makyaj eğilimine yol açmaktadır. Tedavisiz aknede ayrıyeten iz ve leke sıkıntıları başlar.
Akneyle başa çıkmak için en inançlı yol, dermatoloji uzmanınıza muayene olmaktır. Bu biçimde,muayenedeki tespitlerimize nazaran, uygun yüz temizleyici, nemlendirici ve güneş kremleri belirlenir. Topikal akne ilaçları ya da haplar kullanırız. Birtakım hastalarımızda maske yahut peeling öneririz. Siyah nokta ve yağ dolu gözenekleri temizlemek için cilt bakımı da yeterli bir başlangıç olur. Akneyi atlatmış lakin izi kalmış şahıslarda ise esas PRP (platelet rich plasma) uygulamalarından takviye alıyoruz.
Her yaşta, her düzeyde akne ve izler için umutsuz olmayın, muayene olun.
2 dakika okuma süresi
