Akupunktur, yüzyıllardır Çin’de uygulanan, bedende ve kulakta tanımlanmış noktalara iğne batırarak yapılan bir tedavidir. Tedavide temel gaye beden sistemlerinin kendi güzelleşme düzeneklerini uyandırarak hastalıkların tedavisini sağlamaktır. Akupunktur yalnızca Çin ve Uzak Doğu ülkelerinde değil Almanya, Avusturya, Fransa üzere pek çok Avrupa ülkelerinde de uygulanmaktadır. Bilimsel platfomlarda yapılan araştırmalarda akupunktur ile ilgili bugün prestijiyle 16000’e yakın bilimsel yayın bulunmaktadır. Birçok hastalıkta aktifliği kanıtlanmış ve kas iskelet sistemi hastalıkları tedavisinde tedavi rehberlerine önerilen tedavi olarak girmiştir.
Akupunkturun tesir mekanizması
Akupunkturun aktifliği klasik Çin Tıbbı’na nazaran bedenimizde kan üzere dolaşan Qi ismi verilen hayat gücünün düzgün ve istikrarlı olmasının sağlanması temeline dayanır. Düzgün ve istikrarlı akışı olan Qi gücü hormonal, sinirsel ve işlevsel tüm sistemlerin bütünsel olarak güzel işlemesi ve sağlıklı olma durumunu oluşturur. Aslında Klasik Çin Tıbbı Qi akışının özelliklerine nazaran bir teşhis metodu da içermektedir. Fakat günümüzde akupunkturistler ekseriyetle çağdaş tıp yollarına teşhis koyarak tedavi planlamaktadırlar.
Vücuda iğnelerin uygulandığı tanımlanmış akupunktur noktaları incelendiğinde bu noktaların damar ve hudut ağından güçlü alanlar olduğu saptanmıştır. Akupunktur noktaları ciltte dar cilt altına hakikat daha genişleyen koni halindedir ve basmakla hafif ağrılı yerlerdir. Her bir akupunktur noktasının olduğu yer, yakın alanı ve uzak bölgelere tesirleri vardır. Akupunktur tedavisinde bu noktalar özelliklerine ve yerleştikleri meridyene nazaran kullanılır. Bilhassa sistemik tesirli denilen akupunktur noktaları hastalığın nedenine nazaran seçilen ve tedavi aktifliğini arttıran noktalardır. Akupunktur noktalarının bedende oluşturdukları tesirlerin incelendiği pek çok klinik çalışmada, incelenen akupunktur noktasının uyarımı ile antiromatizmal, ağrı kesici, sakinleştirici, antidepresan bilhassa kimyasal hususların artması yahut azalması sağlanabildiği üzere, damarların genişlemesi/daraltılması, bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi, kalp ritminin düzenlenmesi, ödemin azaltılması, bağışıklığın düzenlenmesi, kas gevşemesi sağlanması üzere pek çok etkiyi yaratmak mümkündür.
Akupunkturun tesirli olduğu hastalıklar
Akupunktur tedavisi ile ağrı azaltılır, kas tonusu düzenlenir, kan sirkülasyonu düzenlenir. Bu özellikleri bilhassa kas iskelet sistemi hastalıklarında akupunkturun geniş kullanım alanı bulmasını sağlar. Ayrıyeten akupunktur ile sağlanan sakinleşme, antidepresan tesir hastaların uykularının ve ruh durumlarının düzelmesine yardımcı olur.
Akupunktur ile bağışıklık sistemi desteklenir. Bu sayede enfeksiyon hastalıklarından korunma mümkün olabildiği üzere akupunktur bağışıklık sisteminde yaptığı düzenleme ile iltihaplı romatizmal hastalıklarda kendine kullanım alanı bulur.
Akupunkturun bilhassa hormonal hastalıklarda da tesirli olduğu izlenmektedir. Bu hastalıklar; ağrılı adet durumları ve adet düzensizlikleri, infertilite, polikistik over sendromu olarak sıralanabilir. Pek çok infertilite ve tüp bebek merkezi tüp bebek öncesi akupunkturu önermekte ve kullanmaktadır. Polikistik over sendromunda yalnızca adetlerin nizama girmesi değil akupunktur ile aknelerin giderilmesi, saç dökülmesinin azaltılması, kan lipid oranlarının düzenlenmesin sağlandığına ilişkin yayınlar bulunmaktadır.
Akupunktur ayrıyeten irritabl barsak sendromu üzere iç organların disfonksiyonel hastalıklarında da tesirli bir halde kullanılabilmektedir. Barsak besin hassaslığının saptanarak diyet düzenlenmesi yapılması ve nizamlı akupunktur seansları ile tedavi sağlanabilmektedir.
Her türlü nöropatik durum; hudut sıkışması (karpal tünel sendromu gibi), trigeminal nevrelji, diabetik nöropatiler, huzursuz bacak sendromu akupunkturun tedavi alanı içindedir.
Akupunktur birebir vakitte bağımlılık hastalarında da kullanılabilir. Bu hedefle kilo verme ve sigara alışkanlığından kurtulma hastaları akupunkturdan faydalanabilirler.
Akupunkturun kullanılamadığı hastalıklar
Ancak akupunktur organ yetmezlikleri (karaciğer, böbrek, kalp yetmezliği gibi), ağır psikotik hastalıklarda, doğumsal/genetik bozukluklarda, kanser tedavisinde, cerrahi teşebbüs gereken hastalıklarda (akut apandisit gibi) tesirli bir formül değildir. Ayrıyeten gebelik ve epilepsi (sara hastalığı) hastalığında da uygulanması uygun değildir.
Akupunkturun uygulama şekli
Haftada 1 yahut 2 gün olarak başlayan tedavi ekseriyetle 8 ile 20 seans ortasında bitirilebilmektedir. Uygulama farklı uzunluk ve çaptaki steril akupunktur iğneleri ile yapılır ve bir seans yaklaşık 20 dakika sürer. Sakin bir ortamda yapılan tedaviler aktifliği arttırır. Akupunkturun bir öteki uygulama hali mikrosistem akupunktur denilen formüldür. Mikrosistem demekteki kasıt tüm bedendeki organların, dokuların, yapıların temsil edildiği alanlara sahip küçük bölgeler olarak tanımlanabilir. Bu emelle en sık kullanılan bölge kulak akupunkturudur.
Kulak akupunkturu kulağın dedektör denen tarayıcı aygıtlarla taranarak cil direncinde farklılık bulunan hastalıkla ilgili alanlara iğne batırılması ile gerçekleştirilir. Klasik Çin Tıbbında tanım edilen standart noktaların yanı sıra Batı tıp ekollerinden kaynaklı Nogier akupunkturu ile tedaviyi tamamlamak mümkündür. Kulakta elektroakupunktur yapılmamakla birlikte tesirin uzatılmak istendiği hastalarda kalıcı iğne uygulaması da yapılabilir.
Akupunktur tedavisi yalnız yahut takviye tedavi olarak uygulanabilir.
