Alerjik Hastalıklarda Temel Besin Alerjilerinin Yeri
“Temel besinler” tarifini, günlük beslenmemizde en çok yer tutan, nerdeyse her öğünde yediğimiz besinler için kullanmaktayız. Nedir bu besinler? Ekmek, et, süt, yumurta, şeker. Mayaları da unutmamak gerek aslında; ekmekten peynire, yoğurttan sirkeye; kaçınılmaz olarak pek çok yiyecekte bulunan bu besin katkısı, besin olmamakla birlikte, alerjilere yer oluşturan temel besinlerin ortasında yer alıyor.
Alerjik Hastalıklar Hakikaten de Değerli Bir Sıhhat Sorunu mu?
Son bilimsel gelişmelere bakılırsa, günlük hayatı zorlaştırmalarının yan sıra, alerjiler günümüzde giderek yaygınlaşan oto-immün hastalıklar başta olmak üzere hayatı tehdit eden pek çok hastalıktan da sorumlu. Ancak alerjilerin birçoklarından da her gün yediğimiz sıradan besin hususları sorumlu!
Temel Besin Alerjileri Ne Kadar Sık Görülür?
Temel besin alerjilerinin yol açtığı oto-immün hastalıkların birkaç adedinin ismini vereyim, ne kadar sık görüldüğüne siz karar verin:
- Tip-I diyabet
- Haşimoto Tiroiditi
- Romatoid Artrit
- Ankilozan Spondilit
- Çölyak hastalığı
Yine, temel besin alerjilerinin neden olduğu hastalıklardan birkaçı ise;
Sinüzit, gastrit, kolit, reflü, akne vb deri hastalıkları, sedef, Tip-II diyabet, obezite, damar sertliği – damar kireçlenmesi üzere damar hastalıkları, polen, hayvan tüyü, mesken tozu üzere yüzlerce hususa karşı gelişen alerjik tepkiler…
Temel besin alerjileri çeşitli davranış bozukluklarına da yol açıyor:
Hiperaktivite, dikkat eksikliği, toplumsal uyumsuzluk, karbonhidrat bağımlılığı…
Bunlar yalnızca birkaç örnek. Temel besin alerjileri çeşitli ilaçların yan tesir profillerini ağırlaştırmak üzere, bedende daha kaç bozukluğa yol açıyor.
Peki, bu süreç nasıl işliyor? Nasıl oluyor da ekmek, süt üzere neredeyse kutsal besinler bizi “alerjik” yapıyor?
1- Kimi beşerler genetik olarak birtakım besinlerin proteinlerine karşı savunmasız.
2- Genetik olarak savunmasız şahıslarda besin proteinleri bağırsakta hasar oluşturuyor.
3- Yabancı proteinler bu hasarlı dokudan bedene sızdıkları üzere, o sırada bağırsakta bulunan öteki birçok unsur de tıpkı yerden kana karışıyor.
4- Kana karışan yabancı proteinler sirkülasyonla birlikte tüm bedene dağılıyor.
5- Yabancı proteinler barsak hücreleri ile birebir yapıda hücrelere sahip olan tüm dokulara hasar vermeye başlıyor.
6- Bağışıklık sistemimiz hasarın oluştuğu yerlerde derhal reaksiyon veriyor lakin yabancı proteinleri yok edemiyor. Çünkü bu proteinler bağırsakta tam sindirilmemiş halde iken kana karıştıklarından, çok büyükler.
7- Bağırsaktaki hasarın nedeni her gün daima tüketilen bir husus olduğu için, bağışıklık sistemimiz her gün devam eden bu ‘saldırı’ yüzünden büyük gerilim altına giriyor, sağlıklı çalışması bozuluyor.
8- Bağışıklık sistemimiz gerilim altında iken çok cevaplar vermeye başlıyor. Yabancı proteinin verdiği hasara bağışıklık sisteminin verdiği hasar da ekleniyor.
9- Doku harabiyeti ilerliyor, dokunun yapısı bozuluyor. Örneğin bu doku deri ise artık parfüm yahut metal takılar dahi deride hastalık oluşturuyor. Sonuç: alerjik cilt
10- Dokunun yapısı bozuldukça işlevleri da bozuluyor. Örneğin bu doku tiroid dokusu ise artık gereğince hormon üretmemeye başlıyor. Sonuç: Hipotiroidi
11- Organ belirtileri formunda, artık göz gerisi edilemeyecek hastalık tabloları gelişiyor. Örneğin pankreas tahribatında insülin üretimi duruyor. Sonuç: Tip-I diyabet.
Bu ortada; alerji ve intolerans kavramlarını kısaca açıklamakta fayda olabilir; çünkü bu iki tarif çok farklı kavramları tanım ederler:
İntolerans besinlerin karbonhidrat içeriğinin incebağırsakta sindirilememesi sonucunda bu bol şekerli barsak muhtevasının kalınbağırsağa ilerlemesi ve buradaki florayı oluşturan bakteri ve bilhassa mantarların bu güçlü içerikle çok beslenerek gaz oluşturması, bunun da şişkinliğe yol açması sürecini tanım eder. İntolerans sürecinin nedeni, birtakım şahıslarda kimi sindirim enzimlerinin üretilememesidir.
Besin alerjisi besinlerdeki proteinlere karşı bedende bir dizi tepki oluşması demektir. Alerji sürecine yol açan asıl neden birtakım besinlerdeki proteinlerin bağırsak geçirgenliğini bozması ve bedene girmesidir. Yabancı bir proteinin bedene girmesi bir zehrin kana karışması, yabancı bir hususun bedeni istilası manasına gelir. Savunma sistemimiz (immün sistem=bağışıklık sistemi) bunu tam olarak bu halde algılar. Yabancı bir proteinin bedene girmesi er-geç hayatı tehdit eden tepkiler zinciri oluşturur.