Bağırsağımızı Koruyalım
İnsan dâhil olmak üzere yeryüzündeki tüm canlıların temel metabolik fonksiyonlarından biri beslenmedir. Sosyolojik açıdan baktığımızda, insanın hayatını sürdürebilmesi için sahip olduğu temel içgüdülerin karnını doyurma (beslenme), soyunu sürdürme (cinsellik) ve barınma olduğunu görürüz.
Peki, insan bedeninin en kıymetli organı hangisidir? Kalp mi? Beyin mi? Yoksa akciğerler mi? Elbette bedenin bir bütünlüğü vardır ve en kolay bir organın kaybı ya da fonksiyonunu yitirmesi bile bu bütünlüğü bozar. Lakin birtakım organlar vardır ki, onlar çalışmadığında hayat biter! Bu yüzden nefes almamızı sağlayan akciğerler, kan pompalayan kalp ve bedendeki bütün sistemleri organize ve koordine eden, yöneten beyin, olmazsa olmaz organlardandır.
Şunu unutmamak gerekir ki, bu organlar ne kadar kıymetli olurlarsa olsunlar, beslenmeye ve fonksiyonlarını yerine getirmek için güce gereksinimleri vardır. Bu da beslenmenin, daha doğrusu sindirim sisteminin kıymetini gösteriyor. İnsan su içmeden en fazla 3–7 gün yaşayabiliyor. Yemek yemeden biraz daha uzun yaşayabilir lakin ölmese bile, oluşacak besin eksikliğinden kaynaklanan organ hasarlarının kalıcı olması kaçınılmazdır. Demek ki, hayati organların çalışabilmesi için de sindirim sistemindeki organların düzgün biçimde çalışabilmesi, gerekli suyu ve besinleri dışarıdan almaları ve bedenin gereksinimi olan bütün besin unsurlarını sindirebilmesi gereklidir.
Sindirim sistemi, ağızdan başlayan, kalın bağırsağın sonundaki rektum’da sonlanan, insan bedeninin büyük kısmını kapsayan organlar bütünüdür. Yemek borusunu, mideyi bir tarafa bırakın, sindirim sisteminin mideden sonraki kısmı olan ince bağırsaklar 6–6.5 metre, kalın bağırsak ise 1,5–2 metre uzunluğa sahiptir. Ve uzunluğu yaklaşık 8 metre olan bu organlar yılmadan, yorulmadan besinlerin içindeki faydalı hususları ayrıştırıp kana karışmalarını sağlar, insanın yaşamak için muhtaçlık duyduğu proteini, vitamini, minerali ayırıp atık unsurların, posaların beden dışına atılmasını sağlarlar. Hiç de hafife alınacak bir iş değildir bu. 75 yaşına gelmiş bir kişinin sindirim sisteminden 50.000 litre su, 30 ton da yiyecek geçmiştir. Öbür bir deyişle, mide 30 ton yiyeceği sindirmiş, küçücük kesimlere ayırmış, bağırsaklar bu 30 ton yiyeceği harmanlamış, ince ince kısımlarına ayırmış, bir kuyumcu üzere titizlikle işlemiştir.
50.000 litreyi, 30 tonu bir tarafa bırakın, içinde çok az su olan bir bidonu bile belirli aralıklarla temizlemek gerekir. İki üç kiloluk bir sebzeyi, meyveyi bir sepete koyun, birkaç gün içinde yiyecekler bozulmaya, kararmaya, yumuşamaya başlar, biraz daha uzun mühlet kalırlarsa bizim sepet tabir yerindeyse leş üzere olur. Elhasıl, paklık şart!
Peki, içinden tonlarca yiyecek içecek geçen midenin, bağırsakların paklığı için ne yapıyoruz? Kaslarımızı çalıştırmak, geliştirmek için spor yapıyoruz, akciğerlerimizi korumak için sigara içmiyoruz, cildimizin bakımı için çeşit çeşit kozmetik husus kullanıyoruz lakin sindirim sistemimize ihtimam göstermek, paklığına, bakımına dikkat etmek kimsenin aklına gelmiyor!
Uzun yıllardır, akciğer kanserinden ve KOAH üzere akciğerin ölümcül hastalıklarından toplumu korumak için sigaraya karşı hem Türkiye’de, hem de ABD ve neredeyse tüm Avrupa ülkelerinde kampanyalar düzenleniyor, sıhhat önlemleri alınıyor ve sigaranın ziyanları konusunda toplumsal bir şuur oluşturulmaya çalışılıyor. Elbette çok olumlu ve çok gerekli bir gayret bu. Lakin, sindirim sistemi hastalıkları konusunda, sigaraya karşı gösterilen hassasiyetin yüzde onu bile gösterilmiyor. Bu mevzunun hem halk, hem doktorlar, hem de idare üniteleri tarafından ne kadar ihmal edildiğini, önemsenmediğini göstermesi açısından, İsviçre’de yapılan bir istatistiğe göz atmakta yarar var: Sigaranın yol açtığı sıhhat meselelerinin ülkeye yıllık maliyeti 500 milyon İsviçre Frank’ı, sindirim sistemine bağlı olan hastalıkların yıllık maliyeti ise 2,7 milyar İsviçre Frank’ı.
Evet, akciğerlerimizi koruyalım. Fakat bağırsaklarımızı da en az akciğerlerimiz kadar koruyalım, ihtimam gösterelim
