Sağlıklı bir cilt pembemsi bir parlaklığa sahip olup, leke sorunlarında cilde rengi veren melanin hususu olması gerekenden daha fazla ölçüde birikir.
Cildin yüzeyel kısmında ya da derin katmanında melanin birikmesi sonucu leke oluşabilir. Cilt lekelerinin sebepleri hayli çeşitlidir: Güneş ışığına fazla maruz kalma, gebelik üzere hormonal değişimler, doğum denetim ve kortizon üzere ilaç tedavisi kullanımı, doğuştan yahut çocukluk devrinde oluşan nedeni bilinmeyen lekeler, ailesel (genetik) nedenlerle gelişebilir.
Bu cilt lekerinin kimileri kıymetli sıhhat problemlerine neden olabileceği için hekimler tarafından takip edilmeleri gerekir. Kimi lekeler ise rastgele bir sıhhat problemine neden olmaz ama kişiyi mutsuz eden kıymetli bir kozmetik rahatsızlık yaratır. Bu çeşit durumlarda cilt mat, donuk, pürüzlü bir görünümde olur ve kişinin kapatıcı yahut makyaj yapmadan dışarı çıkamamasına neden olur.
Ciltteki lekeleri yüz bölgesinde gelişebileceği üzere el sırtında, boyun ve dekolte bölgesinde de görülebilir. Lekeler bayanlarda görülen bir cilt sorunu olarak bilinmesine rağmen erkeklerde de gözlenebilir.
Melazma
Melazma yalnızca bayanlarda görülen bir leke çeşididir. Nedeni sıklıkla gebelik periyodunda bayandaki hormon değişimlerinden kaynaklanır. Ayrıyeten doğum denetim ilaçlarının kullanımı hormonlar üzerine tesir ederek lekeye neden olabilir. Melazma bu nedenle halk ortasında gebelik lekesi olarak isimlendirilir. Melazma birtakım şahıslarda âlâ seyirlidir ve hamilelik süreci bitiminde yahut doğum denetim ilacının kesilmesi ile büsbütün kaybolabilir. Kimi bireylerde ise epeyce dirençli bir seyir gösterir, vakit geçtikçe kahverenginin tonu giderek yoğunlaşır.
Çiller
Tıp lisanında efelid olarak isimlendirilen çiller, genelikle aileden gelen bir mirastır. Erken yaşta, çocukluk periyodunda görülür. Tipik özelliği yazın güneş ışığına maruz kalınca renkleri yoğunlaşır ve sayıları artar. Kış mevsiminde renkleri solar ve sayıları azalır. Sıklıkla yanak ve burun üzerinde görülen noktasal açık kahverengi lekelerdir.
Yaşlılık lekeleri olarak isimlendirilen güneş çilleri ise el üzerinde, boyun, dekolte ve yüz bölgesinde izlenir, sayıları herkeste farklı olarak görülür.
Et Benleri
Et benleri orta ve ileri yaşlarda cildin elastikiyetinin azalması sonucu sarkma olarak gelişir. Bunlar büsbütün zararsız ve yeterli huylu cilt sarkmalarıdır.
Benler
Benler ise doğuştan olabileceği üzere çocukluk devrinde yahut 20’li yaşlarda gelişebilir. Benlerin kimileri vakitle makûs huylu yapılar olabileceği için hekim tarafından takip edilmelidir. Kimileri büsbütün güzel huyludur ama koyu renkli olmaları yüzde lekeli, benekli görünüme neden olduğu için kozmetik rahatsızlığa neden olabilir.
Sivilce Lekeleri
Sivilce yağlı cilttlerde görülen bir cilt rahatsızlığıdır. Ekseriyetle ergenlik devrinde izlenir. Tedavisi uzun ve sabır gerektiren bir süreçtir. Sivilcelerde koparma ve travmaya neden olma sivilce bölgesinde koyu kahverengi halka formunda lekeler oluşturur. Bu bireylerde sivilce tedavisi ile birlikte leke tedavisi de yapmak gerekmektedir.
Leke Tedavileri
Tüm leke tiplerinde güneş ışığı lekeyi artıran en değerli faktördür. Her mevsim 30 faktör ve üzerindeki bir güneş gözetici kremin kullanımı leke tedavisinin birinci basamağını teşkil eder.
Cilt lekelerinin kimileri tedavi ile büsbütün kaybolabilirken, birtakım lekeler ise uzun bir tedavi sürecine karşın yüzde 60- 70 açılabilir.
Günümüzde leke tedavisi lazerler ile yapılabilmektedir. Lekede tercih edilen lazerler, Q switch NdYAG lazerler ve fraksiyonel karbondioksit lazerlerdir. Leke tedavisinde kullandığımız özel lazerler lekeye neden olan melanin hususu üzerine tesir eder. Q switch NdYag lazer sistemleri ile karbon peeling olarak isimlendirilen özel leke tedavi uygulamaları başarılıdır. Yüze karbon losyon sürülerek çeşitli dalga uzunluklarında farklı lazer ışığı uygulamaları ile melanin hususu parçalanabilmektedir. Bu lazer sisteminde KTP olarak isimlendirilen bir uygulama modu vardır ve yüzeyel lekede başırılı sonuç alınır. Bilhassa çiller ve güneş çillerinde tesirli solma sağlanabilir.
Q switch NdYag lazer seansları, haftada bir yahut 10 günde bir olmak üzere 6-8 seans olarak gerçekleştirilmelidir. Uygulama yalnızca 20 dakika sürer.
Bu tedavi metodunda cildin üst katmanında rastgele bir hasar oluşmadığı için kişi süreçten çabucak sonra günlük hayatına dönebilir.
Sürecin en kıymetli avantajı, başka leke tedavileri üzere yalnızca kışın değil yazın da muvaffakiyetle yapılabilmesidir.
Kış mevsiminde leke tedavisi nasıl yapılmalıdır ?
Fraksiyonel karbondioksit lazer sistemleri lekenin üzerinde tesir gösterir. Cilde mikron çapında küçük kanalcıklar üzerinden lazer ışığı göndererek lekeyi modüller. 20 günde bir yahut ayda bir seanslar uygulanır. Yalnızca kış devrinde uygulanabilen bir lazerdir. Uygulamadan sonra birkaç gün süren kızarıklık ve sonrasında ciltte pullanma olur. Lekenin yoğunluğuna nazaran kaç seanslık tedavi olacağına karar verilir.