Kaygı, doğrudan tehdit oluşturmayan olaylara veya kişilere karşı, bireyin onları yeterince tehditkar görmesi sonucunda verdiği tepkidir. Genellikle korku ile karıştırılır ve birbiri yerine kullanılır. Örnekle arasındaki farkı açıklamak gerekirse; eve giderken önümüze salyaları akan bir köpek çıkarsa o an hissedilen şey korkudur. Bir başka gün yine aynı yolu kullanacaksak, daha o yola gelmeden ‘ya yine karşıma köpek çıkarsa’ diye düşünmek kaygı hissinin işaretidir.
Dünya çapında kaygının en büyük nedeni okul başarısıdır ve buna kaygılı ebeveyn davranışları eşlik eder. Her ne kadar ilaçlar fayda sağlasa da çalışmalar, kaygılı çocuklara başa çıkma becerilerinin öğretilmesinin daha kalıcı bir iyileşme sağladığını göstermektedir. Çocukların veya ergenlerin hatta yetişkinlerin kaygıya verebilecekleri tepkiler, kişilik özelliklerine ve gelişim seviyelerine göre değişir.
Yaş kategorilerine göre bakılacak olursa;
YAŞ
KAYGI NEDENLERİ
3-5 Yaş
- Bakımverenden ayrılma
- Su
- Yabancı kaygısı
- Yüksek sesler
- Hayvanlar
- Karanlık
6-7 Yaş
- Alışılmadık, yüksek sesler
- Hayaletler, cadılar, doğaüstü varlıklar
- Ebeveynlerden ayrılmak
- Kaybolmak
- Gece yalnız kalmak- kabus görmek
- Okula gitmek
- Okuldakiler tarafından dışlanmak, zarar görmek
7-7 Yaş
- Karanlık (tavan arası, bodrum vs)
- Filmler veya kitapların akla getirdiği felaketler (kaçırılma, deprem, sel, yangın vb)
- Okula geç kalmak
- Okuldaki-ailedeki etkinliklerde dışlanmak
- Okuldakiler tarafından fiziki veya ruhsal olarak zarar görmek
8-9 Yaş
- Aşağılanma
- Okulda veya oyunda başarısızlık
- Yalanın veya kabahatin yakalanması
- Bir fiziksel saldırının kurbanı olmak
- Ebeveynlerin kavga etmesi-ayrılması
9-11 Yaş
- Okulda veya oyunda başarısızlık
- Hasta olmak
- Belirli hayvanlar (yılan, örümcek, arı, köpek vb)
- Yükseklik
11-13 Yaş
- Okulda veya sportif faaliyette başarısız olmak
- Görüntüsü veya davranışları tarafından dışlanmak
- Ölüm veya hayatı tehdit eden hastalık
- Cinsellik (çekici olmamak)
- Cinsel saldırıya uğramak
- Kandırılmak veya beyninin yıkanması
- Kendine ait olanları kaybetmek
- Soyulmak
Eğer çocuğunuz, yaşına göre bir kaygı yaşıyorsa bir anormaliteden bahsedemeyiz. Ancak yaşadığı kaygı her ne olursa olsun başarılı olmasına, dışarı çıkmasına, insanlarla iletişim kurmasına, evde tek başına kalabilecek olmasına rağmen kalamamasına vb sebep oluyorsa baş etme becerilerini öğrenmesi için bir uzmana başvurabilirsiniz.
Çocuğunuzu ‘kaygılı bir çocuk’ şeklinde tasvir ediyorsanız durup kendinize bir bakın. Siz de kaygılı bir ebeveyn olabilir misiniz? Doğduğumuz andan itibaren hissettiğimiz bir duygu değil, sonrasında etrafımızdaki insanlardan öğrendiğimiz bir duygudur kaygı. Ve kontrol altında tutmak için çeşitli yöntemler hızlı sonuç verebilir. Çocuğunuzdaki kaygının sebebi sizseniz, kendinize değil ona bir iyilik yapın ve baş etmek için adım atın.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.