EMDR TERAPİSİ VE TARİHÇESİ
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR), günümüzde giderek yaygınlaşan bir psikoterapi çeşididir.1990 yılı başında travma sonrası gerilim bozukluğu tedavisinde kullanılırken son yıllarda çocukluk travmaları, obsesif kompulsif bozukluk, performan tasası, anksiyete bozukluğu, kronik ağrı üzere sorunların tedavisinde de kullanılmaktadır.
EMDR terapisi, Francine Shapiro tarafından Adaptif Bilgi Sürece Teorisine (AIP) dayanarak geliştirilen sekiz basamaklı bir protokolden oluşmaktadır. Adaptif Bilgi Sürece en yalın haliyle gözlerin sağ ve sol tarafa hareket ettirilerek beynin her iki yarımküresine çift taraflı ikazım verilmesidir. Shapiro, bu göz harekelerinin uyku sırasındaki “REM” evresiyle ilgili olduğunu lisana getirmiştir. Zihnimiz gün içerinde yaşadığımız olayları bu evre sırasında işlemektedir. Her türlü acı veren tecrübe sistemde oluşturduğu baskı nedeniyle olayların tahlile ulaşmasını ya da başka anıların sağlıklı halde yapılanmasını pürüzler.
Bir çocuğun yere düştüğü anı hayal edelim, bacağında derin sıyrıklar var ve kanamakta, bir müddet sonra bu fizikî yaralanma kabuk bağlar. Birkaç gün sonra ise kendini onarır tıpkı renkte birebir dokuda tekrar fonksiyonunu devam ettirir. Benzeri halde AIP teorisi de beynin olayları işlemlediğini önermektedir. Kişi, çok uyarılması sonucu bilgileri maladatif dediğimiz uyumsuz bilgiler olarak kaydeder. Uyarılma yoğunluğunun kişi için travmatik olması durumunda beyinde sağlıklı sürece süreci devam etmez. Bu olayın formu zihinde düğümlenmiş bir halde depolanır. Travmayı, insan gelişimini engelleyen ve ruh sıhhatini olumsuz istikamette etkileyen bir olayın bellek ağlarına uyumsuz kodlanması olarak tanımlarsak, “Emdr Terapisi” ile bu anı ağlarına erişerek maladatif kaydedilen bilgileri yine işlenmesine odaklanılır ve böylece danışan düzgünleşme sürecine başlar.
EMDR TERAPİSİNİN UYGUNLAŞTIRICI GÜCÜ KANITLANDI MI?
EMDR üzerine birinci araştırmalar 1987 yılında başlamıştır. O periyottan bugüne dek birçok bilimsel araştırmayı incelediğimiz vakit; danışanın hedeflediği noktaya ulaşmasında kıymetli bir terapi prosedürü olduğu istikametinde deliller mevcuttur.
Aşağıda kelam konusu olan araştırmalardan birkaçı yer almaktadır:
· Atasoy tarafından 2002 yılında aleksitimik seviyesi yüksek 24 öğrencinin 12 sine EMDR terapisi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına nazaran başlangıç ve sonuç testleri göz önüne alındığından nitelikli oranda aleksitimik seviyelerinde azalma olduğu görülmüştür.
· Cook-Vienot ve Taylor (2012), imtihan korkusu yüksek olan 30 öğrenci ile yaptıkları çalışmada EMDR Terapi’nin imtihan derdini önemli ölçüde azalttığını bulmuşlardır.
· TSSB hastalarında, beynin bellekten sorumlu “Hippocampüs” ismi verilen bölümünün, olağana nazaran küçük olduğu tespit edilmiştir.
8-12 seans EMDR terapisi sonucuna nazaran “Hippocampüs”ün yüzde altı oranında büyüdüğü gözlemlenmiştir. (Shapiro, EMDR Terapisi Teknikleri ile Acı Anıları Silmek)
Ayrıca:
-
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO, World Health Organization)
-
Amerikan Psikiyatri Birliği (APA, American Psychiatric Association)
-
Uluslararası Travmatik Gerilim Çalışmaları Birliği (International Society for Traumatic Stress Studies)
-
Türkiye Psikiyatri Derneği
bu formülün aktifliğini kabul eden memleketler arası kuruluşlardır.
EMDR TERAPİSİ KAÇ SEANS SÜRMEKTEDİR?
Emdr terapisi sekiz kademeli protokole dayandığı için her protokol muhakkak bir işleyiş doğrultusunda ilerler. Bireylerin tecrübeleri, bugünkü ömür şartları, pahaları ve travmatik geçmiş hayat hikayene nazaran anı ağlarına erişildikçe yeni bilgilerle karşılaşılabilir. Bu bilgi terapinin doğrusal değil döngüsel bir süreç olduğunu bize hatırlatır. Bu durumla birlikte şahsa has bir süreç izlenilmektedir kelamı hakikat bir garanti olacaktır.
