Ateş nedir?
Ateş beden ısısının olağandan fazla olmasıdır. Beden ısısı, ısının alındığı yere nazaran değişir. Ayrıyeten antrenman, kalın giysi, sıcak hava, sıcak banyo üzere sebeplerle sağlıklı çocuğun beden ısısı yüksek çıkabilir. Bir çocukta makattan ölçülen ısının 38-38,5 C derecenin; koltuk altından ölçülen ısının 37-37,5 C derecenin ; kulaktan ölçülen ısının 37,8-38 C derecenin üzerinde olması ateşi düşündürmektedir.
Ateş nasıl ölçülmelidir?
Beden ısısı genelde koltuk altından ölçülür, ölçülürken bu bölgenin ıslak olmamasına, kuru olmasına dikkat etmek gerekir, yanlış sonuç çıkabilir.
Makattan ölçüm çok hassas olmakla birlikte bebeklerde ateş ölçer kırılıp yaralanma, bağırsak delinmeleri üzere riskler taşıdığı için; büyük çocuklarda da rahatsızlık hissi verdiği için pek tercih edilmez.
Beden ısısına en yakın ısının ölçümü için uygun yerlerden birisi de kulak yoludur. Buradan yapılan ölçümlerde uygun aletle Birkaç saniye üzere kısa bir müddette beden ısısını ölçmek mümkündür. Ölçüm yaparken termometreyi kulağa tam yerleştirilmesine ve kulakta iltihap olmamasına dikkat etmek gerekir.
Ateşli çocuğa ne yapılmalıdır?
Ateşli çocuğun ekseriyetle elleri-ayakları soğuk başı sıcak olarak hissedilir. Bu türlü durumlarda üşümesin diye kalı giysiler giydirmek gerçek olmaz, lakin ellerini ellerimizle ısıtıp, ayaklarına çorap giydirebilirsiniz. Fakat üstünü ince giysisiyle bırakmanız gerekir.
Çocuğunuzun bulunduğu ortamın sıcaklığını 21-22 derece ortasında tutmaya dikkat ediniz.
Yüksek ateşte bedenin daha fazla sıvıya gereksinim duyması nedeniyle bol ölçüde sıvı veriniz. Verdiğiniz sıvının çok sıcak yahut çok soğuk olmamasına dikkat ediniz.
Hekiminizin tavsiye ettiği bir ateş düşürücü (antipiretik) kullanarak ateşi denetim altında tutabilirsiniz. Ateş düşürücüler çocuğun yaşına ve kilosuna bağlı olarak farklı ölçülerde kullanılırlar, genelde ateş düşürücü ilaçlar 1-4 saat ortasında tesirler. Ateş düşmedi diye düşünüp peşpeşe 1-2 saat ortayla ilaç verilmemesi gerekir. Karaciğer yetmezliğine yol açabilirsiniz. Genel olarak iki ateş düşürücü ilaç dozu ortası 4 saatten kısa olmamalıdır. Bu ortada ateş çok yüksek ise ılık suyla (29-32derece) duş yahut ıslak bezlerle kompres yapabilirsiniz.
Hangi durumlar acil kabul edilmelidir?
- Ateşi 40 derecenin üzerine çıkarsa
- Ağlama, inleme ve dokunulduğunda huzursuzluk varsa
- Ateşin yanında uyku eğimli varsa
- Cildinde mor döküntüler oluşuyorsa
- Zor nefes alıyorsa
- Yutkunma zahmeti çekiyorsa
- Daha evvel havale geçirmiş ise
- Boyun kısmında sertleşme varsa
- Devamlı kusuyorsa ya da sık ishali varsa
Ateşli havale nedir?
Havale nöbetleri ekseriyetle 6 ay ile 5 yaş ortasında görülmektedir. Birçok vakit bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçiren çocukta, ateşin süratle yükseldiği birinci saatlerde görülmektedir. Denetim altına alınmayan uzun periyodik yüksek ateşlerde ve havale belirtilerinin görünmeye başlandığı anda ateş düşürülmeli ve en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.