Covid-19 virüsü tüm dünya genelinde yayılmaya devam ettikçe salgın ile ilgili telaş da her geçen gün artıyor. Daima yüksek telaş ise hem ruhsal ve fizyolojik sıhhatimizi olumsuz etkiliyor hem de kriz karşısında yapan tahliller bulmamıza pürüz oluyor. Korkunun artması, bedendeki gerilimi arttırmakta, artan gerilimin daima bir hal alması is bağışıklık sistemimizi olumsuz etkilemektedir.
Bu kuvvetli kriz devrinde, sıhhat çalışanlarının da ruhsal açıdan etkilenmemesi kaçınılmaz. Bunu en aza indirmek için birkaç tekliflerim olacak.
-
Sakin kal, önlem al.
Öncelikle sakin olmak lazım. Bu dert, “tedbirli olmak” ile “hayatını denetimsizce kısıtlamak” ortasındaki hudutları kaybeden şahısta ruhsal meselelere yol açıyor. Alınan tüm el yıkama, izolasyon üzere tedbirler virüsü yok etmek için alınan önlemlerdir, var etmez.
-
En süratli yayılan virüs, paniktir.
Panik duygusu virüsün kendisinden daha süratli yayılır. Bilhassa panik yapmadan ve sizi paniğe sevk edebilecek kişi ve konuşmalardan uzak durmaya uğraş edin.
-
Her önlem dozunda hoş.
İlgili ünitelerce ve otoritelerce paylaşılan güvenlik ve sıhhat tedbirleri dışında daha fazla tedbir almak, düşünsel baskı oluşturup tasa düzeyinin daha fazla artmasına neden olacaktır. Bu nedenle otoritelerce verilen bilgilere güvenmekte yarar var.
-
Haber kaynağı dehşet kaynağı olmasın.
Gerçekçi olmayan haber kaynaklarından uzak durmaya itina gösterin. Gerçekçi olmayan endişeyi, gerçekçi olmayan haberler tetikler.
-
Belirsizliği kabul edin.
Artan belirsizlik, kişiyi tasaya karşı savunmasız hale getirir. Katılık arayışı içinde olan davranış ve fikirlerinizi yavaşlatarak, adım adım belirsizlikle yüzleşmeye çalışın.
-
Bedeninizin sesine kulak verin.
Kaygı ve dehşetin neden olduğu kalp çarpıntısı, öfke, nefes düzensizliği üzere fizikî tesirleri hissediyorsanız nefes idmanları, bulunduğunuz ortamı kısa müddetliğine terk etme üzere ruhsal istikrarınızı koruyacak hareketlerde bulunun.
-
Gerekirse yardım alın
Kaygı ve gibisi durumlara karşı savunmasız olan şahısların ( bilhassa anksiyete bozukluğu, panik atak, paranoya, histerik kişilik özelliği gösteren) profesyonel yardım almaları gerekir. Zorlandığınız durumda yardım alabileceğiniz bireylere kolay kolay nasıl ulaşabileceğinizi belirleyiniz.
