Covid19 (koronavirüs) salgınından ötürü ‘Evden mecbur kalmadıkça çıkmayın!’, ‘Ellerinizi sık sık yıkayın!, ‘Temizlik kurallarına çok dikkat edin!’ haklı davetlerini çok sık duyduğumuz şu günlerde hem bir hekim hem bir cildiye uzmanı olarak birtakım bilgilendirmeler yapmanın yararlı olduğunu düşünüyorum.
Ellerimizi çok sık yıkadığımızda ellerimiz kuruyabilir. Cilt yapımıza uygun olan saf sıvı vazelin yahut linoleik asit üzere deri yapısında olan unsurlar içeren nemlendiricilerin kullanılması bu açıdan yarar sağlayacaktır. Bu nemlendiricileri gece yatarken sürersek cildimizde uzun müddet kalmış olur. Elbette, daha fazla sayıda sürmenin hiçbir sakıncası yoktur. Bilhassa ellerimizi yanlışsız bir biçimde yıkayıp, güzelce sabunu durulayıp düzgünce kuruladıktan sonra nemlendirici sürmek en yararlısıdır. Zira deri yüzeyindeki su moleküllerini cilde hapseder.
Zeytinyağlı ve katkı maddesiz sabun ile ellerimizi yıkamayı öneriyorum. Hatta dışarı çıkmanız gerekiyorsa yanınıza almak için zeytinyağlı sabunu konutta bıçakla ince dilimlere bölmeyi öneriyorum. Bu sayede dışarıda ellerimizi tahriş edebilecek, kurutabilecek, katkı unsurlu sabunlara maruz kalmamış oluruz. Ayrıyeten sabunluklara temas etmek zorunda kalmayız!
Özellikle saçları kabarık olan hanımlar için topuz model dış ortamda saçlarımızla meskene getirebileceğimiz virüs ölçüsünü ve enfeksiyon mümkünlüğünü azaltabilir.
Evden saat yahut bileklik üzere takılarımız olmadan çıkmak konuta virüs taşımama açısından yarar sağlayacaktır.
Maskesiz meskenden çıkılmaması koşuldur. Ağız ve burun dışında gözlerimizden de koronavirüs bulaşabileceğinden gözlük ile çıkmak yahut yüzümüzü koruyan bir şeffaf hami öneriyorum.
Elbette kalabalık ortamlardan uzak durmak, öbür birinin geçtiği yerden çabucak sonra geçmemek, dış yüzeylere mümkün olduğunca temas etmemek, sık sık ellerimizi yıkamak, ellerimizi yüzümüze muhakkak temas ettirmemek, öksürürsek, hapşurursak yüzümüzü yere ve kolumuza doğrultmak çok değerlidir.
Eve döndüğümüzde ayakkabılarımızı dışarıda bırakmamız uygundur. Çoraplarımızı da birebir anda çıkartıp meskene birinci adımımızı çorapsız atmamız çok gerçek olacaktır! Zira, çoraplar da ayakkabımızı çıkartırken enfekte hale gelebilir. Meskene girince direkt banyoya girmek, bilhassa cep telefonlarından ötürü da enfekte olmuş olabilecek kulaklarımızı ihmal etmeden yüzümüz ve saçlarımızı 20 saniye sabunlamak uygun olacaktır. Giysilerimizi ya kirli sepetine ya da 1 hafta boyunca tekrar dokunulmayacak biçimde balkona bırakırsak gerçek olacağını düşünüyorum.
Beslenme teklifleri ve hakikat destekler ile ilgili tabiplerden bilgi alınması uygundur.
Hareketsiz kaldığımız şu günlerde sağlıklı erişkinler için yalnızca 2 öğün beslenme öneriyorum. Sabah 9-10 civarı kahvaltı, 6-7 civarında akşam yemeği uygundur. Kahvaltıda bol zeytin, yeşillikler, avokado, yeşil çay, havuç, 1 yumurta, gerçek bal varsa 1 tatlı kaşığı kadar gerçek bal, 1-2 adet yarım saat suda beklemiş ceviz yararlıdır. Brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası, kırmızı pancar, turp, bezelye üzere sebzeler daima sağlıklıdır. Zerzevatları çok pişirmek besin bedelini düşürmektedir. Yemekleri ısıttıktan sonra tencerede bekletmek de güzel değildir.
Kalsiyumu doğal yoğurt, doğal kefir, perniraltı suyu, çiğ badem, tahin, brokoli üzere sebzelerle, yeşilliklerle almak doğrudur.
Çocuklarımıza kuru üzüm döktüğümüz doğal yoğurt, tahinle karıştırılmış keçiboynuzu özü, kabak, havuç ile tatlılar hazırlayabiliriz.
Meyve çayları, günde 1-2 Türk kahvesi, zencefilli, limonlu su içebiliriz.
Doğrusu, akşam 7 sonrası bir şey yememektir. Zira gece beden melatonin salgılar ve tamir, istirahat durumuna geçer, yararlı şeyler bile yesek hakikat bir şey yapmış olmayız. Çok acıkırsak zerzevat yemeği yahut kuruyemiş tercih edebiliriz. Unlu, şekerli besinler, süt ve peynir esasen sağlıklı değildir. Öğlenden sonra da kaliteli bir marka tercih ederek bitter çikolata, siyah çekirdekli üzüm, çiğ badem, fındık, Antep fıstığı ve mevsime uygun meyveler tüketebiliriz.
Gün içinde kâfi sıvı alımı su ve sade maden suyu ile sağlanmalıdır. Lakin, yemeklerden yarım saat öncesi ile 1 saat sonrasını kapsayacak halde yemek vakti sıvı almak hakikat değildir, mide asitliğini etkileyip sağlıklı sindirimi olumsuz etkilemektedir. Şeker hastalığı üzere özel durumlarda elbette ilgili uzman doktorun tekliflerine nazaran hareket edilmelidir.
Kahvaltı edip dişlerimizi fırçaladıktan sonra hem Hindistan cevizi yağı hem propolis kullanabiliriz. Hindistan cevizi yağını sodayla karıştırıp diş fırçasıyla ağız içimizin yüzeylerine, tahrişten sakınarak, uygulayabiliriz. Propolisin de virüslere karşı hami özelliği bilinmektedir. Bilhassa konuttan çıkmamız gerektiğinde ağzımıza propolis damlatabiliriz. Her hususla olabilen allerji propolis ile de mümkündür, bunu akılda tutmamız gerekmektedir.
Bol ölçüde C vitamininin hergün bedenimize girmesi gerekmektedir. Ekseriyetle günlük 1-3 gram C vitamini önerilmektedir. D vitamini eksikliği hem hareketsiz kaldığımız şu günlerde obeziteye hem depresyona hem alerjik bünyeye hem de savunma direncinde düşüklüğe yol açar. Çinkonun hem eksikliği savunma direncini düşürür hem çok aşırısı uygun değildir. Demirin de çok yüksek olması sağlıklı değildir.
Uykusuz kalmamak çok kıymetlidir. Akşam 9 sonrası telefon, bilgisayara, mavi ışığa maruz kalmak, 11 sonrası hala uyumamış olmak kâfi melatonin salgılamamızı engellemektedir. Melatonin eksikliğinde hem cildimiz hem tüm başka dokularımız süratli yaşlanır. Allerjik bünye açısından melatonin eksikliği olumsuz tesire sahiptir. Kanser, Alzheimer üzere kıymetli hastalıklara daha yatkın hale gelmemek için de kâfi melatonin değerlidir.
Elektromanyetik dalgalara çok maruz kalmak sıhhatimiz için âlâ değildir. Cep telefonu ile çok vakit geçirmek elektromanyetik yük oluşturmanın yanında duruş bozuklukları, göz sorunlarına de yatkınlık yaratır. Uyuduğumuz odada hele de şarjda cep telefonu bulunması sağlıklı değildir. Zifiri karanlık odada uyumak uyku kalitesi açısından kıymetlidir.
Ruhsal istikrarımıza itina göstermeliyiz. Şu haftalarda hem bizim hem çocuklarımızın telaşlı, sıkılmış, moralsiz olabilmesi doğaldır. Fakat, bu durumla baş edebilmek mümkündür. Toplumsal medyaya çok maruz kalmak, televizyon karşısında çok vakit geçirmek, gürültülü müzikleri çok uzun mühlet dinlemek bize yeterli gelmeyecektir. İlgimizi çeken bir kitap okumak, yoga, meditasyon, nefes idmanları, dans, oyunlar, sakinleştirici, la notasından güçlü müzikleri piyano, ney eşliğinde dinlemek, serin suyla el bilek iç kısımlarımızı ve dirseklerimizi ıslatmak gücümüzü düzeltir. Hislerimizi yazmak rahatlatabilir. Konuşmak, dertleşmek, bilhassa hanımlar için adeta bir gereksinimdir. Çocuklarımızla sohbeti ihmal etmeyelim. Koronavirüs bahsiyle ilgili oyunlar icat edelim ki bu husus onların zihninde olumsuz yer almasın.
Aslında bu teklifler yalnızca salgın günleri için değildir; bu ömür biçimini genel olarak içselleştirmek pahalıdır. Uykusuz, susuz, vitaminsiz, moralsiz kalmayalım. Kaygılı olmayalım, önlemli olalım. Sağlıklı, keyifli günler diliyorum.