Daha Genç Kalabilmek; Tarihi Açıdan Bakış ÖZET Hoşluk felsefi olarak hayatın manasını veren fakat bilimsel olarak ölçülemeyen soyut bir kavramdır. Hoşluğun olduğunu biliyoruz zira onu gördüğümüzde anlıyoruz. Hoşluk bireyler ortasında kişisel farklılıklar gösterir. Binlerce yıl evvel bayanlar hoşluk için derilerine ekşimiş süt, kahve, yağ ve bitki ekstreleri kullanmışlar.
Güzellik felsefi olarak ömrün manası olan sevgi ve bilgi (philia”= sevgi “sophia”= bilgi), bilimsel olarak var olan ölçüsü olmayan soyut bir kavram. Hayatın değerli bir kesimi olan hoşluk her bireyi farklı etkiliyor. Kimi bireyler çok bedel verirken kimi bireyler daha az önemseyebiliyor. Hoşluk algısını hissetmek şahısların güzeline masraf. Hoş olan her şey daha fazla ilgi oluşturur. Tarihi olarak geçmişten günümüze yüzün hoşluğu kıymetli olmuştur. Yüz dünyayı algılamamız ve görmemizi sağlar, dünya da bizi yüzümüzle görür. Etrafımızla birinci irtibatı kuran yüzümüz konuşmadan irtibat kurar. Yüz mimikleri ve vücut hareketlerimizin lisanı birinci algının oluşmasında epeyce değerlidir. Yüze atılan bir bakış kişinin yaş, sıhhat, hoşluğu ile ilgili bir algı oluşturur. Yüz formu, yüzdeki gölgelenmeler, renkler, deri kıvamı bu algının oluşmasında kıymetlidir. Kalp biçiminde bir yüz gençlik, kare formunda bir yüz yaşlılık, tombul yanaklar gençliği gösterir. Kozmetik kullanımında gaye yüzde canlılık, parkalık, ışıltı, aydınlık yani daha genç bir görünüm oluşturmaktır. İnsanoğlu, tarih boyunca vücudunu güzelleştirmek için devalar aramıştır. Bunun en bariz örneği, ilkel toplulukların yüzlerini bitkisel yahut madensel boyalarla boyamalarıdır
Bayanlar birinci çağlarda bile bitkileri hoşlaşmak için kullanmışlardır. Hatta Romalılar göz bebeklerini büyük gösteren Belladona bitkisini, bir mühlet etrafı puslu görmeyi göze alma değerine kullanmışlardır. Atropa belladonna bitkisinin yapraklarından atropin elde ediliyor. Bella-Donna İtalyanca’dan köken alır ve hoş bayan manasına gelmektedir. Yapılan çalışmalarda atropa belladona’nın yara güzelleşme mühletini kısalttığı, kollajen üretimini artırdığı gözlenmiştir. 1 Herodotos’a nazaran, Seytes bayanları da, servi ve sedir ağaçlarının odunu ile günlüğü, sert bir taşın üzerinde ezerek suyla karıştırıp bir macun hâline getirir ve bu karışımı yüzlerine, vücutlarına sürerlermiş. 2 Göz kozmetiklerinin kullanımı MÖ 4000 yılına uzanıyor. Malakit ve antimondan elde edilen pudra ile yanık badem yahut siyah bakır oksit, kahverengi kil bileşimleri ile elde edilen karışım alt ve üst göz kapaklarına sürülürmüş. 3 Göz kapaklarına sürülen bu karışımların gözleri bakteriyel ve paraziter enfeksiyonlardan koruduğuna inanılırmış. 4 Oymacılık, heykeltraşlık ile beşerler taş ve tahtalara biçim vererek, işleyerek parlak ve düzgün bir görünüm oluştuğunu öğrenmişler. Emsal süreçleri deride uygulayarak daha parlak bir görünüm elde etmek çok uzun sürmemiş. Deride soyma ve abrasyon oluşturarak güzelleşme ile ilgili çok sayıda kozmetik uygulama ritüeli var. Yüzlerce yıl Endonezyalı bayanlar yüzlerini kahve çekirdeği sürerek daha parlak ve canlı bir görünüm elde etmeye çalışmışlar. Kahve çekirdeğinde bulunan kafeik asit güçlü antioksidan ve kollagen üretimini artırıyor. Kafein günümüzde deri sıkılaştırıcı olarak kullanılıyor, kimi kozmetik eserlerin içeriğinde var. 5-7 Günümüzde tanınan olan anti ageing Argan yağının kıymetli bir bileşeni kafeik asit’tir. 8 Hindistanda bayanlar yüz ve bedenlerine süt ile buğday kabuğu yahut gram unu ile karıştırarak kullanmışlar. Laktik asit ve protein mekanik eksfoliasyon tesiri oluşturuyor. 9 Kleopatra’nin eksimis sut banyosuyla aslinda günümüzde uygulanan cildi soyma sürecini yapiyor. Eksimis sut, doğal hidroksi asitlerden biri olan soyma tesirli laktik asit konsantresi içeriyor. 10 Asya’lı bayanlar yüzlerine mısır nişastası ve sonrasında gül suyu sürmüşler. Gül suyu asterajen, deride sıkılaştırma oluşturuyor, pozların kapanmasını sağlıyor, anti-inflamatuvar özelliğe sahiptir. 11,12 Mısırda deride soyma süreçleri için kaymak taşı, ponza taşı, tuz ve yağ karışımı ile yapılmış. M.Ö 1500’de Mısır’da akne skarları zımparalanarak tedavi edilmeye çalışılmış. 13 Hindistan’da idrar ve sünger taşı ile yüz soyma süreci yapılmış. İdrar ne asidik ne de bazik olan su içeresinde üre içeriyor. Günümüzde üre düşük konsantrasyonlarda hidrofilik yüksek konsantrasyonlarda keratolitik özelliğinden ötürü çok sayıda kozmetik eser içeriğinde kullanılıyor. 13 Japonyada Geyşalar yüzlerini parlatmak için tuz ve krem karışımları kullanılmış. Prinç kepeği karşımı kremleri maske olarak kullanılmış. Prinç kepeğinde bulunan gama orizanol gamma oryzanol güçlü anti oksidan ve kollajen uyarıcısı olduğunu gösteren çalışmalar vardır. 14,15 Tarihî olarak incelendiğinde bilgi ve teknolojinin çok hudutlu olmasına karşın beşerler müşahedelerini birbirlerine aktarabilmişler. Günümüzde kullanılan kimi kozmetik içeriklerde bu eserlerin kullanıldığını görülmektedir.
