Eğer kusurluluk şemasına sahipseniz; eksik ve yetersiz olduğunuza dair bir inançla yaşarsınız. O denli ki; hiçbir başarınız derinlerinizde yatan bu duyguyu büsbütün yok etmez. Kusurlu olduğunuza dair pekiştirdiğiniz bu inancı ustalıkla gizlemeye eğilimi gösterirsiniz. Bazen bu histen kaçarak uğraş etmeyi tercih edersiniz. Birinin sizi gerçek manada sevdiğine ikna olmakta epeyce zahmet çekersiniz. Zira sevilmeye paha özelliklere sahip olmadığınız konusundaki inancınız kökleşmiştir. Kendilik algınız; bozulmuş yahut çarpıtılmıştır. Ne yaparsanız yapın size dair zihninizde oluşan profilde eksikler vardır. Saklanmak bazen en kolayıdır. En kıymetli kısım kendinizle ilgili kusurluluk algınızın nasıl hal aldığı ve ruhunuza kök saldığıdır.
Çocukluğunuzda ebeveynleriniz sizi daima eleştirdiyse, yıkıcı bir katılıkla size kurallar çizdiyse, var olan benlik özellikleriniz nedeniyle size “istenmediğinizi” hissettirdiyse zihninizde “ben istenmeyen, yetersiz, kusurlu ve eksik biriyim” algısı oluşur. En ufak bir teşebbüsünüzde ebeveynleriniz size “işe yaramaz” olduğunuzu hissettirmiştir. Her ne yaparsanız yapın ebeveynlerinize nazaran yaptığınız her iş bir kesim eksiktir.
Anne-babanızın her tenkidinde zihninizde “hiçbir şey için gereğince düzgün olmadığınız” inancının tohumları atılır. Kendinizi küçümsemeyi ebeveynlerinizden öğrenirsiniz. Yıllar süren tenkit kültürünün sonucu artık kendinizin yargıcı haline gelirsiniz. Ebeveynlerinizden “en iyi” kendinizi eleştirmeyi öğrenmişsinizdir. En ufak bir yanılgınız sizin tepetaklak olmanıza ve başa sarmanıza alt yapı oluşturabilir.
Yetişkin hayatınızda yeni bir işe başlamak yürek gerektirir. Zira hiçbir bahiste kâfi olmadığınıza dair inancınız kökleşmiştir. Kusurluluk inancınızla yüzleştiğinizde derin bir utanç duyarsınız. Şayet ebeveyniniz gelişiminiz mühletince size; sizin maharetsiz, kıymetsiz ve hiçbir şey için gereğince yeterli olmadığınızı söylediyse bu hisleri yetişkin hayatına taşır ve bu hisleri iç ses haline getirirsiniz. Geçmişte nasıl göründüğünüz, nasıl davrandığınız yahut nasıl konuştuğunuzla ilgili daima eleştirilmişsinizdir. Size siz olduğunuz için yani kendi yapısal özellikleriniz nedeniyle gereğince kıymet verilmemiştir. Gereğince sevilmeyişinizi tahminen de kusurlu ve yetersiz oluşunuzla ilişkilendirdiniz.
Anne-babanızın sizi eleştirirken kurduğu cümleler artık iç sesiniz haline gelmiştir. O denli ki; yıllardır duyduğunuz bu cümlelerin bilakis inanmak sizin için gereğince kolay değildir. Bu ses hayatınızın bir kesimi haline gelmiştir. En başarılı hissettiğiniz vakitlerde bile art planda size hiç duymak istemediklerinizi hatırlatır. İç sesiniz acımasız, cezalandırıcı ve katıdır. Size hayatınızın çabucak hemen her evresinde kusurlu ve zayıf olduğunuzu hatırlatır. Siz tüm gücünüzle yine ayağa kalkar ve yeni başarılarla ruhsal tatmin sağlamaya çalışırsınız lakin eleştirel iç ses size muvaffakiyetlerinizin süreksiz olduğunu ve muvaffakiyetinizin büyük hissesinin aslında size ilişkin olmadığını hatırlatır.
