Duygusal İhmale Sebep Olan Ebeveyn Tutumları

Bu söz; çocukların beslenme, sıhhat, giyinme, barınma, sevgi üzere temel muhtaçlıklarının ihmal edildiği, şiddet ve dehşet iklimi hükümran olan aileleri aklımıza getirebilir. Lakin bazen çocuklarını nitekim çok seven ebeveynlere sahip, dışarıdan imrenilen, ülkü görünen ailelerde de, duygusal ihmal içeren tavırlar görülebilir.

Çocuğun duygusal gereksinimlerine, ebeveynleri tarafından kıymetsiz muamelesi yapılırsa, ailelerine uyumlanabilmek için, onlar da kendi duygusal benliklerini inkar ederler. Bu çocukların yetişkinliklerinde bile, kendilerini sevme ve diğerleriyle duygusal bağ kurmakla ilgili, içlerinde bir boşluk hissedeceklerine kuşku yoktur. (Jonice Webb, Christine Musello. “Çocuklukta İhmalin İzi. Boşluk Hissi”)

Örneğin; kendilerinin elde edemedikleri imkanları, çocuklarına sunmak için, var güçleriyle çalışan işkolik bir anne babayı düşünelim. Gece gündüz demeden çalışıyor, hafta sonu yahut resmi tatillerde bile iş seyahatlerine çıkabiliyorlar. Elde ettikleri yüksek gelirle, çocuklarına sunamayacakları imkanlar yok. Ülkenin en güzel, en kıymetli okullarında okutuyorlar. Kıymetli tatillere gidiyorlar. Çocuklar daima özel markalı eserler giyiyorlar. Kaliteli besleniyorlar lakin anne babalarının yüzünü görmüyorlar.

Bir de çocuklarını daima pohpohlayan ebeveynler var. Onların kızı prenses, oğulları paşa. Onların çocukları en hoş. En güzel. En başarılı. En güzel. En zeki. Dünya bu çocukların etrafında dönüyor. Komşu çocukları, kuzenler, arkadaşları, sınıfındaki başka tüm çocuklar; onlarınkinin yanında solda sıfır. Pekala bu ennnnn çocuklar büyüyüp, gerçek dünyaya karıştıklarında, öteki eennnlerle karşılaştıklarında neler hisseder? Daima en önde olma beklentileri karşılanmayınca yahut en önde, en güzel, en hoş oldukları halde; mesela aşık oldukları insan, pek de “en” olmayan vasat birini onlara tercih ettiğinde neler hissederler? Ömür uzunluğu bu en önde olma isteği onları nasıl yorar? Diğerlerinin daha güzel olduğu alanlarda, kendilerini nasıl hissederler? Kendi en yeterli oldukları bahiste, onları geçen biri olduğunda (ki kesinlikle olacaktır) nasıl bir yıkım yaşarlar?

Bir öbür örneğimiz, mükemmeliyetçi ebeveynler. Muvaffakiyet odaklıdırlar. Kendilerinin ulaşamadığı fırsatları, hayalleri çocuklarının yakalaması için uğraşırlar. Onların muvaffakiyetinden ekseriyetle tatmin olmaz, daha fazlasını isterler. Mesela imtihandan 95 alan çocuğuna “neden 100 almadın?” diye sorarlar. Mükemmeliyetçi ebeveynler, destekleyici oldukları sürece çocuklarının gelişimine olumlu tesir yapabilirler. Birçok olimpiyat şampiyonunun ya da milletlerarası üne sahip sanatkarın ailesi mükemmeliyetçidir. Lakin çocuğunun istediği şeyi başarmasına dayanak olmakla, ebeveynlerinin istediğini yapması için baskı kurmak ortasında büyük fark vardır. Mükemmeliyetçi ebeveynler, kendileri tarafından planlanmış geleceği için, çocuğun bu gününü heba edebilir. Yaşının gerektirdiği duygusal gereksinimleri fark edemeyebilir. Bu üzere çocuklar yetişkinliklerinde ne kadar yüksek muvaffakiyet kazansalar da bir türlü kendilerini kâfi hissedemezler. Onlar için her vakit çıkmaları gereken bir üst basamak vardır. (Web ve Musello, 2014 s. 87-90)

Başa dön tuşu