EMDR

Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (Eye movement desensitization and reprocessing)

EMDR bir psikoterapi yaklaşımıdır. Psikoterapist Francine Shapiro’nun geliştirdiği, Amerika Birleşik Devleti’nde 1987 yılından itibaren travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde etkin bir yöntemidir.

Kaygı, suçluluk, kızgınlık, depresyon, savaş stresi, taciz, doğal afetler veya çocukluk döneminde yaşanan üzücü olaylar gibi rahatsız edici yaşam deneyimlerinin neden olduğu duygusal sorunların yanı sıra, fobi (uçak, yükseklik, böcek, kedi-köpek fobisi vs), performans kaygısı, panik bozukluk, beden algısının bozukluğu, çocuklarda travma belirtileri, yas, kronik ağrı, migren, fibromiyalji ve başka sorunların tedavisinde kullanılan psikolojik bir yöntemdir.

Bu yöntemde amaç, danışanda sorun ya da problem yaratan anıyla ilgili olarak çift yönlü uyarım oluşturularak kişiyi rahatsız eden anı üzerinde çalışılması amaçlanmaktadır.

EMDR YÖNTEMİ

EMDR, terapi sırasında danışanlara çift yönlü uyarım verilerek zihinde yer alan kötü anılara ulaşılmaya çalışmaktadır. Verilen çift yönlü uyaranlar göz hareketleri, dokunsal uyaran veya kulaktan sesli uyaran şeklinde olabilmektedir. Beyne verilen bu çift yönlü uyaranlar sayesinde beynin sağ ve sol lobu arasında bulunan sıvı ile beynin iki yarımküresi arasında bir geçiş sağlanmış olup ve kötü anılara bu şekilde ulaşılmaktadır. Bireylerin, rahatsızlık verici, kötü yaşam deneyimlerinin sonucu oluşan semptomlarının iyileşmesinde ve yerine olumlu olanların konulması, işlemi gerçekleşmektedir. Böylece bireyin kendini güvende hissettiği ve güçlü olduğunu düşündüğü bilgiler ortaya çıkmış olacaktır.

EMDR AŞAMALARI

EMDR terapisinde 8 aşamalı 3 yönlü bir protokol uygulanır.

1.Aşama: Danışan geçmişi: EMDR sürecine, danışanın uygun olup olmadığı belirlenmektedir. Danışan EMDR için uygun olduğunda, yaşamındaki travmatik anı seçilir ve patoloji için temel oluşturacak geçmiş olaylar, mevcut tetikleyiciler belirlenmetedir.

2. Aşama Hazırlık: Danışan, EMDR hakkında bilgilendirilmektedir. işlemlemeye hazır hale getirilmektedir. Danışana göz hareketlerinin bir denemesini yaptırılarak, güvenli yer oluşturulmaktadır.

3.Aşama: Değerlendirme. Anının net ve detaylı olarak belirlendiği aşamadır. Anı tanımlandıktan sonra, danışandan anıyı en iyi temsil eden resmi seçmesi, bu resimle ilgili bugünkü negatif inancını ve duygularını, yerine koyacağı pozitif inancını, bedenindeki yeri ve hisleri belirlenmesi istenmektedir..

4.Aşama: Duyarsızlaştırma. EMDR terapisti, bu evrede danışanı bilgi işleme işine odaklamaktadır. Çift yönlü (göz hareketleri, dokunsal vuruşlar, işitsel tonlar) uyarım ile danışanın seçtiği anıya ilişkin uyarıma başlamaktadır. Uyarım sırasında beynin doğal iyileşme becerisi harekete geçmektedir. Danışanın hedef resme, olumsuz inanca, bunlarla ilişkili duygulara ve bedenine odaklanması istenmektedir.

5.Aşama: Yerleştirme. Olumlu inancın yerleştirme evresidir. Danışanın olumsuz inancıyla yer değiştirmek üzere belirlemiş olduğu pozitif inancını vurgulamak ve kuvvetlendirme aşamadır.

6. Aşama: Beden Tarama. Beden tarama aşamasıdır. Olumlu inanç tamamen yerleştikten sonra danışana bedenini yukardan aşağıya kadar taraması istenmektedir. Bedenin herhangi bir yerinde bir gerginlik hissedip hissetmediği sorulmaktadır.

7.Aşama: Kapanış. EMDR tedavisinin son evresidir. Terapist bu evrede danışanın seanstan güvenli ve rahatlamış bir şekilde çıkmasını sağlayacak çalışmayı yapmaktadır. Gerektiğinde rahatlatacak bazı teknikleri uygulayıp, seanstan sonra neler olabileceğini anlatmaktadır.

8.Aşama: Yeniden Değerlendirme. Amaç EMDR sürecinin etkilerini değerlendirmektir. İşlemenin yan ürünleri olarak ortaya çıkmış olabilecek çağrışımlar tespit edilir ve bu tespit sonucunda diğer anılarla çalışılmaya başlanmaktadır.

EMDR TERAPİSİ KİMLERE UYGULANIR?

• EMDR terapisi, bugün size rahatsızlık veren semptomların altında yatan şeyin aslında geçmiş dönemdeki kötü anılar sebebiyle olduğu düşünüldüğünde, bu tür rahatsızlıkları hisseden herkese uygulanmaktadır. Her yaştan ve her cinsten birey için uygundur.  

• Fobiler (kedi-köpek, uçak, yükseklik, böcek vb.)

• Taciz, tecavüz, ölüm, işkence, kaza gibi olaylar sonucunda yaşanan stres bozukluğu

• Kaygı bozuklukları

• Obsesif-Kompulsif bozukluk

• Doğal afetler (Deprem, Sel vb.)

• Depresyon

• Yeme bozukluğu

• Uyku bozukluğu

• Fibromiyalji

• Migren

• Kronik ağrılar

• Performans kaygısı

• Stres

• Cinsel işlev bozukluğu

EMDR KİMLER TARAFINDAN UYGULANIR

EMDR, çok güçlü bir terapi tekniğidir. Eğitim süreci 1. ve 2. Düzey eğitimlerden oluşmaktadır. Bu süreçleri tamamlamış Avrupa Akreditasyon sertifikalı EMDR terapistleri tarafından uygulanması gerekmektedir.

EMDR Ne Kadar Sürer?

EMDR terapi literatüründe ‘kısa süreli terapiler’ grubunda yer almaktadır. EMDR tedavisinin ne kadar süreceği, danışanın problem durumu, geçmişi, travmalarının sayısı, kişilik özelliklerine göre değişmektedir. Her kişinin kendine has özellikleri işleme süreni etkilemektedir.