Erkeklerde cinsel isteksizlik yakınmasıyla yapılan müracaatlar hayli enderdir. Bunun en değerli nedeni, cinsel istek ve ilgi azalmasının sıklıkla erektil fonksiyon bozukluğuna neden olması ve erkeklerin daha çok erektil yetmezlik (sertleşememe) yakınması ile başvurmalarıdır. Ayrıyeten müracaatların sıklığını azaltan öteki bir etken ise “erkeğin her vakit ve her şartta cinselliğe hazır olduğu” biçimindeki cinsel mittir. Bu çeşit yanlış, abartılı bilgi ve beklentiler erkeğin yardım arama davranışı içine girmesine mahzur olmaktadır.
Cinsel ilgi ve istek bozuklukları erkeklerde büsbütün “azalmış cinsel istek” biçiminde kendini gösterir. Cinsel aksiyon yetisinin sağlam olmasına rağmen cinsel aktiflik ile ilgili isteğin olmaması durumudur. Ayrıyeten cinsel alaka ve doyuma olan muhtaçlık, bireyler ortasında çok değişiklik gösterdiği için her birey ve çift başka farklı kendine has biçimde değerlendirilmelidir. İstek sorunu olan şahısların genel olarak egoları güçlüdür ve bilinçdışı cinsel çatışmalardan isteklerini inhibe ederek müdafaaya çalışmaktadır. Bununla birlikte cinsel isteksizlik çoğunlukla diğer bir cinsel fonksiyon bozukluğunu maskelemek için kullanılır.
Cinsel isteğin değerlendirilmesinde istek seviyesinin kâfi olmasını sağlayan faktörler; biyolojik dürtü, kâfi benlik hürmeti, cinsellikle ilgili olumlu geçmiş tecrübeler, partnerle cinsellik dışında da düzgün bir bağlantı olması olarak sıralanabilir. Bu faktörlerin rastgele biri bozulursa cinsel istekte de bozulma olur.
Tipleri
-
Primer Cinsel İlgi ve İstek Azalması
Ergenlik devrinden başlayarak hayatın tamamı boyunca süren isteksizlik durumudur. Öncelikle endokrin yani hormonsal bozukluk araştırılır. Lakin çok yüksek oranda intrapsişik süreçlerle ilgilidir. Cinselliğin yasaklandığı, tutucu toplum ve kültürlerde sık görülür. Küçük yaşlardan itibaren uygulanan cinsel yasak ve baskıların doğal sonucu olarak cinsellikle ilgili suçluluk ve günahkarlık hisleri, cinsel güdülerin bastırılması, giderek bireyin cinselliğe ve hatta kendi vücuduna yabancılaşması kelam mevzusudur.
-
Sekonder Cinsel İlgi ve İstek Azalması
Bireyin cinsel ömrünün bir periyodunda, sonradan ortaya çıkan cinsel istek azlığıdır. Daha çok bireyin partneri ile genel münasebetinin doyurucu olmaması ile açıklanabilir. Çoklukla öteki nedenlere de bağlıdır. Bunlar ortasında en sık görülenleri; gerilim, eşle olan uyumsuzluk ve çatışmalar, anksiyete ve öbür psikiyatrik bozukluklar, birtakım kronik hastalıklar, kullanılan ilaçlar, alkol ve uyuşturucu husus kullanımı, andropoz devri, cinsel şiddet ve travma, eşinde ya da kendisinde var olan cinsel fonksiyon bozuklukları sayılabilir.
Görülme Sıklığı
Cinsel Sıhhat Enstitüsü’ne değişik hallerde başvuran 500 erkeğin %25’inde cinsel ilgi ve istek bozuklukları saptanmıştır. Cinsel ilgi ve istek bozuklukları birden fazla defa başka cinsel fonksiyon bozukluğu ve en sık olarak da erektil fonksiyon bozukluğu ile birlikte görülür. Cinsel ilgi ve istek bozukluklarının erektil fonksiyon bozukluğu ile birlikte görülme sıklığı %50 olarak bulunmuştur.
Nedenleri
-
Tıbbi Bozukluklar
-
Kardiyovasküler
-
Kanser
-
Epilepsi
-
Genetik
-
Testiküler (primer hipogonadizm, kabakulak, travma, inmemiş testis)
-
Sekonder hipogonadizm (cushing sendromu, diyabet)
-
Hiperprolaktinemi
-
Multisitem hastalık (kronik böbrek yetmezliği, kronik karaciğer yetmezliği, Aıds)
-
Psikiyatrik Bozukluklar
-
Majör depresyon
-
Bipolar bozukluk
-
Şizofreni
-
Anksiyete bozukluğu
-
İlaçlar
-
Antipsikotikler
-
Sakinleştirici ilaçlar (özellikle alprozolam)
-
Antidepresanlar
-
Duygudurum düzenleyiciler (özellikle lityum)
-
Üroloji pratiğinde kullanılan birtakım ilaçlar
-
Kardiyovasküler ilaçlar
-
Keyif için alınan uyuşturucu unsurlar (alkol, nikotin, eroin, marihuana)
-
Cinsel kimlik bozukluğu
-
Andropoz
-
İlişkide yakınlık sorunu
-
Madonna/fahişe sendromu
-
İlişkide ahenksizlik
-
Başka cinsel fonksiyon bozuklukları
-
Parafili
-
Partnerdeki cinsel fonksiyon bozukluğu
-
Partnerde kronik ve önemli hastalık
-
Çocuk cinsel istismarı
-
Psikososyal problemler (aldatma, katı dinî inanç, obsesif kompülsif kişilik özellikleri)
Tedavisi
Erkek cinsel istek bozukluklarına yönelik tedavi yaklaşımları cinsel terapiyi, ilaçları ve hormonları içerir. Çok taraflı yaklaşım mecburidir.
Sekonder cinsel isteksizlik olgularında tedavinin temeli, altta yatan asıl sorunun tahlilinde yatmaktadır. Bu kimi vakit cinsel yan tesiri olan ve hala kullanılmakta olan bir ilacın yan tesire sahip olmayan diğeriyle değiştirilmesi, bazen altta yatan hastalığın tedavisi, kimi vakit depresyonun saptanarak tedavisi, kimi vakit da partnerde saptanan cinsel fonksiyon bozukluğunun tedavisidir.
Primer cinsel isteksizlik olgularının tedavisi ise ekseriyetle zordur. Tertipli bir cinsel terapiye muhtaçlık duyarlar ve terapileri ekseriyetle vakit alır.
