Evlilik danışmanlığı, ortalarında romantik bağ olan (evli , nişanlı, sevgili ve birlikte yaşayan) iki kişi ortasındaki ilgi sistemine odaklanan psikolojik danışmanlık sürecidir. Evlililik (çift) danışmanlığı kavramı günlük lisanda ilişki danışmanlığı, çift danışmanlığı, evlilik ve alaka danışmanlığı, çift ve aile danışmanlığı, aile ve çift terapisi, evlilik terapisi, aile terapisi, evlilik ve aile danışamanlığı üzere kavramlarla eş manalı olarakta kullanılmaktadır.
Evlilik danışmanlığı hizmeti, evlilik ve aile problemlerinin tahlili konusunda eğitim almış psikolog, toplumsal hizmet uzmanı ve ruhsal danışamanlar tarafından yapılmakatadır. Evlilik ve aile danışmanlığı konusunda eğitim almış uygulayıcılara evlilik danışmanı, evlilik danışmanlığı hizmeti alanlara da danışan denilmektedir.
Evlilik Danışmanlığı Nedir?
Aralarında duygusal bağ olan iki kişinin münasebetine sistemik açıdan yaklaşan psikolojik danışamanlık sürecine evlilik(çift) danışmanlığı denilmektedir. Evlilik ve bağlantı danışmanlığı, danışmanın ikili sunduğu inançlı ortamda sağlıklı bağlantı ve etkileşim içinde duygusal, düşünsel ve davranışsal olarak tekrar öğrenme formudur. Evlilik danışmanı her iki partnerinde ferdi gelişimlerine yardım ederken öteki taraftanda çiftin bir kadro üzere çalışarak alakalarını güzelleştirip geliştirmelerine ve toplumsal etrafları ile uyumlu münasebet kurmalarına yardım eder.
Evlilik danışmanı çiftin fonksiyonelliğini bozan faktörleri ortadan kaldırmak ve çift ahengini attırmak için özel evlilik danışmanlığı tekniklerinden faydalanarak çiftin daha sağlılklı evlilik ilgisi yaşamalarına yardımcı olur. Çiftler evlilik ve aile danışmanlığı hizmeti alamaya çok sayıda sorun ve çatışma ile gelir. Akut evlilik kirizleri, kök aile üzerinden yaşanan sıkıntılar, cinsel fonksiyon sıkıntıları, kıskançlık , güven aldatma ve irtibat sıkıntıları bunlardan bazılarıdır. Birden fazla çitt evlilik danışmanlığına geldiğinde bir evlilik kirizi ya da yıkıcı tartışma döngüsü içindedir. Çoklukla de sorun çözme becerilerinde kendilerini yetersiz hissederler.
Evlilik Danışmanlığının Maksatları Nelerdir?
Evlilik ve bağ danışmanlığı çifttin birbirleri ile nasıl irtibata geçtiklerine nasıl daha tesirli bir biçimde bağlantı kuracaklarına ve meselelerine nasıl daha tahlil odaklı yaklaşacaklarına odaklanır. Bu nedenle Evlilik ve aile danışmanı öncelikle çiftin çatışmalarının içeriğini ve nasıl tartıştıklarını müşahedeler.
Çiftlerin farklılıkları kabul etme, fonksiyonel olmayan evlilik ilgisi örüntülerini değiştirme, başarılı sorun çözme tekniklerini öğretme, eşler ortası bağı güçlendirme, problemler üzerinde çalışırken karşılıklı sorumluluk taşıdıklarını öğretmek, müzakere tekniklerini öğrenmelerini sağlamak, dinleme marifetleri ve bağlantılarında birbirlerinin bakış açışını anlayarak bağlarında birbirlerinin bakış açısına yer vermelerini sağlamak evlilik ve münasebet terapisinin en önemli emellerinden bazılarıdır.
Çifti Terapiye Getiren En Yaygın Evlilik(ilişki) Meseleleri Nelerdir?
-
Duygusal yakınlık.
-
Güven problemleri.
-
Eşin ilgisizliği ve kopukluğu.
-
İletişim kuramama.
-
Öfke kontrosüzlüğü.
-
Çocukların yetiştirilmesi.
-
Cinsel problemler.
-
Sakatsizlik ( aldatma/ aldatılma).
-
Finansal sıkıntılar.
-
Geniş aile üzerinden yaşanan meseleler.
-
Boşanma / ayrılma.
-
Kıskançlık.
Çiftler Neden Bağ Problemleri Yaşar?
Çiftler çok çeşitli nedenlerden ötürü sorun yaşasalar da en çok ferdi nedenler çift etkileşimine ait nedenler ve çeresel nedenler den ötürü evlilik sorunları ve ilişki uyumsuzluğu yaşarlar.
Çift Etkileşimine Ait Nedenler
Evlilik danışmanlığında birden fazla vakit çiftler sorunun eşinden kaynaklandığını şayet eşi değişirse sorunun ortadan kalkacağı bakış açısı ile gelir. İşin farklı yanı öbür eşte tıpkı halde eşinin değişmesi gerektiğini düşünür. Bu noktada ilgi kilitlenir. Kilitlenme evlilik sorunun devam etmesine neden olur. Kendine nazaran iki tarafta haklıdır. Bu durumda hiç bir sorun çözülemez. Sona ermeyen evlilik çatışmaları başı sonu belirli olmayan ve müddet giden bir hal alır.
Kilitlenmeyi çözecek şey ise her bir eşin kendi davranışları üzerinde sorumlukluk almayı öğrenmesi ve kabullenmesidir. Evlilik terapisti cürümlünün büsbütün başka eş olduğu fikrinden vazgeçmeleri için iki tarafında katıldığı bir muahedeye varmalarını sağlar. Ortalarındaki etkileşimleri tekrar yapılandırmak İçin küçük adımlarla her eşi cesaratlendirir ve teşvik eder.
Çift ortasındaki bozuk bağlantı ilişki sıkıntılarına neden olan en kıymetli faktörlerden bir başkasıdır. Suçlama, eleştirme, savunma, küsme, empati eksikliği ve etkileşimsel sıkıntılar üzere nenenlerle çiftler olumsuz etkileşim örüntülerinin içine düşer. Hakimiyet/ teslimiyet, talep etme /geri çekilme ve Suçlama / suçlama döngüleri bunlardan yalnızca birkaçıdır. Bu döngüler çiftin münasebetinin kontralünü büsbütün çiftin elinden alır.
Çiftler birçok vakit bu dögülerin farkında değildir. Hatta bu döngüler bir defa oluştuktan sonra niye tartıştklarını unutup bu defa nasıl tartıştıkları konusunda arbede etmeye başlarlar. Bu döngüler çok çabuk kızışma temayülündedir. Döngü bir defa kızıştıktan sonra her iki eşte kendini acıdan korumak için kaçma ve geri çekilme döngüsünün içine hapsolmaktan öteki bir deva bulamaz.
Bireysel Nedenler
Birçok vakit eşlerin münasebetten bekledikleri ve gereksinim duydukları şeyler birbirinden farklıdır. Bu durum ikili münasebetlerde sorunları kaçınılmaz kılar. Örneğin eşlerde biri daha fazla yakınlık ve samimiyet isterken oburu daha fazla mahremiyete ve hududa gereksinim duyar. Bu durum çoklukla bağlantı uyumsuzluğuna yol açar. Yakınlık isteyen eş partnerine yaklaşırken öteki eş geri çekilir. Bu geri çekilme yakınlık isteyenin kaygılanarak daha fazla yakınlık istemesine yol açar. Buna bir cevap olarak özerklik isteyen eş daha fazla geri çekilir. Bir müddet sonra çift ortasında müddet giden bu durum talep etme / geri çekilme etkileşim döngüsüne dönüşür ve giderek çiftin içinden çıkamadığı bir hal alır.
Tıpkı biçimde ferdi farklılıklar da yakın ikili bağlarda sıkıntılara yol açababilir. Örneğin: eşlerden biri içine kapanık, az konuşan buna karşılık oburu dışa dönük çok kanuşan biri olabilir. Biri sakin su üzere sakinken başkası dalgalı çoşkun bir deniz üzeredir. Birinin güç seviyesi düşük oburunun daha yüksektir Bu kişisel farklılıklar sonucu karşılanamayan gereksinimler ve hayal kırıklıkları eşler ortası uyumsuzluk ve evlilik doyumsuzluğu üzere evlilik meselelerine neden olabilmektedir Eşler muhtaçlıklarının karşılanmamasına çoğunlukla eleştirerek, suçlayarak, savunmaya geçerek ya da geri çekilerek reaksiyon verme eğilimi içindedir. Evlilik danışmanlığında eşler gereksinimlerini suçlama yada savunmaya geçmeden söz etmenin yeni yollarını öğrenirler.
Evlilik danışmanlığı her ne kadar çiftin aktüel evlilik problemlerine odaklansa da depresyon anksiyete unsur ve alkol berbata kullanımı üzere durunlarda aile ve evlilik terapisi önerilebilmektedir. Ayrıyeten eşlerden birinde ya da her ikisinde depresyon, tasa bozuklukları ve kişilik bozukluğu üzere çözülmemiş ferdi meseleler evlilik sorunarını daha da karmaşık bir hale getirebilir. Bu türlü durumlarda çift terapisinin yanı sıara kişisel terapiden de yararlanarak ilerlemek danışan için çok yararlı olabilir.
Çevresel (sosyal) nedenler
Çiftler aileler, okul, iş etrafı, toplumsal kurumlar üzere toplumsal etraf içinde yaşar. Bütün bu çevresel etmenler çiftin bu etkenlere ahenk sağlamasını bekler. İşsiz kalma , göç, eknomik kayıplar, sarsıntı üzere doğal afetler üzere önemli cevresel etmenler çiftin ahenk gösterme kapasitesini aşabilir. Bu üzere durumlarda evlilik gerilimi artar.
Birebir biçimde eşlerinin ailelerinin beklentilerine karşılık vermek onların istediklerine ahenk sağlamak cift ortasında büyük bir tansiyon ve alaka uyumsuzluğunun esas nedeni olabilir. Ekseriyetle eşler bağlantılarını bozan bu dış faktörleri görmezden gelme ya da hafife alma eğlimindedir
Evlilik Danışamanlığı Nasıl Yapılır?
Evlilik danışmanı çiftin sıkıntı sorunlarını ve hüsranlarını ele alabilecekleri inançlı bir ortam sağlar. Bu inançlı ortam çiftin duygusal patlamalarını denetim altına alır. Evlilk ve aile danışmanı çifti evvel birlikte dinler. Her birinin dertlerini, münasebetteki bakış açılarını ve posizyonlarını anlayarak her biri ile itimada dayalı bir alaka kurar. Çiftin temel yakınmalarını ve ilginin güçlü taraflarını öğrenir.
Daha sonra eşleri farklı ayrı dinler. Bu ferdi görüşmelerde her eşin kişisel hikayesi alınır. Her eşin evlilik problemlerini nasıl algıladığı anlaşılmaya çalışılır. Ortak görüşmede elde edilen bilgileri, aydınlatıcı bilgiler toplanır. Çift terapisti her bir eşin evliliğine ait korkuları; evlilik fonksiyonelliğine olumlu ya da olumsuz katkıları hakkında bilgi edinir. Evlilik terapisti her bir partneri olumlu ve işbirliğine yönelik uğraş göstermeye teşvik eder.
Evlilik ve aile danışmanı her bir eşe eşit arada yaklaşarak tarafsızlığını korur. Evlilik danışmanlığı sürecinde çiftlerin birbirlerine kırıcı ve incitiçi kelamlar söylemesine müsaade vermez. Çifti, geçmişten konuşma ve suçlama yerine probleme çözümcül yaklaşıma; olumlu bağlantı kurma ve dinlemeye yöneltir. Evlilik danışamanı okun tarafını sürekli evlilik alakasının şu anki işleyişi, ve gelecekte alakalarının uyumlanması için birbirlerine nasıl daha olumlu yansılar verecekleri üzerine çevirir.
Her bir eş, terapistin rehberliğinde öbür eşin yanında münasebetten beklentilerini, muhtaçlıklarını ve hüsranlarını lisana getirme ve tahlil yolları üretmede bir çift olarak birlikte bir grup olarak çalışma fırsatı bulur.
Evlilik danışmanlığı sürecinde Evlilik danışmanı çiftin bağını ferdi bireyler ortası ve toplumsal etkenler açısından kıymetlendirerek bir hadise formülasyonu yapar. Münasebetteki sıkıntılı alanlar ve güçlü taraflar danışman tarafından ikili iletilir. Bu bağlamda sıkıntıların nasıl çözüleceğine ve kendisisin onlara nasıl yardımcı olabileceğine ve bu süreçte çiftin kendi sorumluluklarının neler olacağına ait bilgi verir.
Evlilik danışmanlığı sürecinde Evlilik danışmanı ve çift bir grup olarak uygun çift ve aile terapisi tekniklerinden faydalanarak meselelerin tahlili için birlikte çalışırlar.