Gastroskopi ve Kolonoskopi

GASTROSKOPİ:

Gastroskopi, yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağının içinin direkt olarak fiber optik aletle incelenmesidir. Üst sindirim sistemi hastalıklarının daha âlâ tanınması ve tedavisinin yapılabilmesi için gerekli olabilen bir süreçtir.

Gastroskopi (endoskopi ) aleti bir kurşun kalem kalınlığından başlayarak değişik kalınlıkta ucunda parlak ışık olan ve kıvrılabilen küçük bir kamerası olan fiber optik bir borudur. Kamera sistemi ile elde edilen görüntü ekrana yansıtır bu şekilde yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağının iç yüzü görülebilir hale gelir. Gastroskop içerisindeki kanülden geçirilen ince bir telle (biyopsi penseti ) ile doku örnekleri alınabilir (biyopsi), polip çıkartılabilir (polipektomi ) yahut kanayan bölgelere gerektiğinde müdahale edilebilir (bant ligasyonu, skleroterapi, endoklips süreçleri ile ) yahut yutulmuş olan yabancı cisimler yabancı cisim penseti ile ağız yolu ile çıkartılabilir.

Çocuğumuzu gastroskopiye nasıl hazırlamalıyız ?
Çocuğumuzun midesi endoskopi sürecinden evvel büsbütün boş olmalıdır. Yani gastroskopi yapılacak çocuk 6 saatlik açlık sonrası endoskopi süreci için getirilmelidir. Tetkikten en az 30 dakika evvel hasta yakınları ve çocuk endoskopi ünitesinde olunmalıdır.

• Bu müddet içersinde hemşire tarafından çocuğunuzun damar yolu açılır ve gastroskopi sürecine hazırlanılır.

• İşlem öncesi çocuğun anne ve babası olarak sizlerden sedasyon ve işlem onayı evraklarını imzalamanız istenecektir.

• Bu sırada çocuğunuzun düzenli kullanmakta olduğu ilaçları varsa listesini süreç öncesi hemşire ve hekiminize lütfen bildiriniz.

• Doğumsal kalp hastalığı varsa ve profilaktik antibiyotik kullanılması gerektiren bir durum varsa doktora ve hemşireye kesinlikle belirtilmelidir.

• Çocuğunuzun bilinen rastgele bir ilaç ve besin alerjisi varsa bilgi verilmelidir.

Gastroskopi işlemi nasıl yapılır?

Çocuk hastamıza ağız yoluyla boğaza lokal anestezik sprey uygulanır. Bu gastroskopi aletinin rahatça boğazdan geçebilmesi için gereklidir. Daha sonra hastanın konforunun sağlamak için damardan anestezi uzmanı tarafından ilaç verilir. Bununla birlikte hastaya oksijen verilerek süreç sırasında nabız, tansiyon ve kandaki oksijen satürasyonu devamlı gözlem altında tutulur. Gastroskopi süreci süresi yaklaşık 10-15 dakikadır.
Gastroskopi sonrası izlem
Gastroskopiden sonra çocuğunuzu yarım saat uyanma odasında ilaçların tesiri geçinceye kadar dinlendirilir ve daha sonra damar yolu kapatılarak işlem sonucu ile ilgili olarak hastamızın yakınları bilgilendirilir. Bir sonraki geleceği randevusu belirlenir.. Böylece tedavi altına alınan hasta, eğer biyopsi alınmış ise çıkacak sonuçlar ile birlikte tekrar değerlendirilip ve tedavisi yazılır, daha sonraki muayene randevuları ayarlanır.

KOLONOSKOPİ :
Kolonoskopi, içi boş bir organ olan kalın bağırsağın kolonoskop denilen bükülebilir bir aletle incelenmesidir. Kolonoskopi süreci bağırsakta darlık, fistül ( bağırsakların birbiri ile ağızlaşıp birleşmesi ), bağırsak duvarına ilişkin anormallikler ve bağırsak boşluğundaki patolojiler hakkında bilgi edinmemizi sağlar. Kolonoskopi,sırasında iltihaplı dokuların tespiti, poliplerin çıkartılması, olağandan farklı doku yapılarını (iyi huylu ve kötü huylu tümörleri) ve ülserleri (yaraları) tanıyabilmekteyiz.

Çocuklarda niye kolonoskopi yapma gereği duyabiliyoruz?

• Kolonoskopi, çocuğunuzun dışkı alışkanlığında, formunda, ölçüsünde değişiklikler oluyorsa, makattan dışkı ile karışık kan gelmesi

• Karın ağrısı olması,

• Kilo kaybı

• Büyümede yavaşlama gözlenmesi,

• Kansızlığın (aneminin ) nedeninin ortaya çıkartılması,

• Crohn hastalığı ve ülseratif kolit üzere hastalıkların teşhisinin konulması ve takibi

• Polip şüphesi durumlarında

• Kalın bağırsakta yabancı cisim

• Bilhassa birinci derecede akrabalarında kalın bağırsak kanseri öyküsü olan hastalarımıza tarama amaçlı yapılması tavsiye edilmektedir.

Çocuklarda kolonoskopi öncesi hazırlık

Kolonoskopinin uygun bir sonuç verebilmesi için bağırsakların tam olarak temizlenmiş olması (bağırsak hazırlığı, kolon hazırlığı, bağırsak temizliği yahut kolon temizliği ) gereklidir bunun için 24-36 saat önceden bağırsaklar temizlenmeye başlanır.

Kolonoskopiye 1 hafta evvel hazırlık yapmakta yarar vardır.

İhtiyacınız olacak şeyler:

• Müshiller: Birtakım tabipler müshil ilacı reçete eder. Hekiminizin önerdiği eserleri satın alın.

• Islak mendil: Tuvalete sık çıkmak gerekeceğinden tuvalet kağıdı çok kullanımda cildi tahriş edebilir. Nemli aloe veralı ve E vitamini içeren mendiller varsa onlardan alabilirsiniz. Bu eserler, tahriş olmuş cildi yatıştırıcı unsurlar içerir.

• Pişik kremi: Hazırlığa başlamadan evvel makat bölgenize bebekler için olan pişik kremlerinden uygulayın. Hazırlık müddetince tekrar uygulayın. Bu paklık nedeniyle oluşan deri tahrişlerini önlemeye ve düzgünleştirmeye yardımcı olacaktır.

• Sporcu içecekleri (enerji içecekleri değil), kolonoskopi öncesi akşam, sıvı kaybını desteğe yardımcı olabilir.

Kolonoskopi haftası kabızlık ihtimali yaratmayacak yiyecekler yiyin.

• et suları: haşlama et suyu, tavuk suyu (sadece suyu)

• berrak meyve suları (elma, ananas)

• açık çay, komposto suyu (tanesiz), ayran

Müshilinizi almak için en az 2 litre sıvıya gereksiniminiz olacak, planınızı buna nazaran yapın. Spor içecekleri yahut açık renkli, aromalı içecekler, ilacı daha kolay içmenize yardımcı olabilir.

5 gün evvel: Diyetinizi ayarlayın

5 gün evvel daha kolay sindirilen besinler ve içecekler tüketmeye başlamanız önerilir. Olağanda lifli gıdalar bağırsak sıhhati için yararlıdır, ancak kolonoskopi süreci öncesi lifli besin alımı önerilmez, zira bağırsağın tam boşalmasını zorlaştırır, bağırsak duvarına yapışarak süreç sırasında kirli manzaraya sebep olabilir. Düşük lifli yiyeceklere analizden en az beş gün evvel geçin. Örneğin:

• beyaz ekmek

• makarna

• pirinç

• yumurta

• tavuk ve balık üzere yağsız etler

• kabuksuz yeterli pişmiş sebzeler

• kabuksuz yahut çekirdeksiz meyve.

Yumuşak gıdalar Yumuşak besin diyetine kolonoskopiden en az 48 saat evvel geçilir. Yumuşak yiyeceklere örnekler:

• omlet

• smoothiler

• sebze püresi ve çorba

Kaçınılması gereken yiyecekler

Bu mühlet içinde kolonoskopiniz sırasında sindirilmesi güç ya da kamera girmesi güç olabileceği yiyeceklerden de kaçınmanız gerekir. Bunlar şunları içerir:

• yağlı, kızarmış yiyecekler

• sert etler

• tam tahıllar

• tohumlar, çerezler

• mısır, patlamış mısır

• çiğ sebzeler

• sebze kabukları

• tohum yahut kabuklu meyveler

• brokoli, lahana yahut marul

• kuru baklagiller

• Temizlik işlemi bol ölçüde saydam sıvılarla bağırsağın yıkanması ayrıyeten bağırsağı boşaltıcı ilaçların kullanımıyla olur.

• Kolonoskopi işleminden 24 saat önceden katı besinlerin alınması büsbütün kesilmeli ve randevu vaktine kadar (eğer tıbbi sakıncası yoksa; kronik böbrek, ağır kalp ve karaciğer yetersizliği hastalıklarının varlığı gibi) en az 8-10 litre kadar saydam sıvılar (et suyu, tavuk suyu, tanesiz çorbalar, kompostolar, gazozlar, saydam tortusuz meyve suları) tüketilmelidir.

• İncelemeye gelmeden bir gün önce akşam ve geleceğiniz günün sabahı bağırsakları boşaltıcı ilaç kullanmanız gereklidir.

• Kolonoskopi yapılana kadar hiçbir şey yenmemeli ve içilmemelidir. Ortalama işlem öncesinde 6 saatlik bir açlık süresi arzulanmaktadır.

Çocuklarda kolonoskopi işlemi nasıl Yapılır?

Kalın bağırsağın makattan girilerek, sakinleştirici ilaç (sedasyon) ve/veya anestezi uzamının vereceği sedasyon ile fiberoptik kamera ile monitör altında incelenmesi işlemine kolonoskopi ismi verilir. Aletle makattan girildikten sonra kalın bağırsağın tamamı ile ince bağırsağın son kısmı incelenebilir. İşlem sırasında hava verilmesine bağlı olarak, hafif baskı hissi hissedebilir. İşlem öncesinde çocuğunuzun rahatlaması için birtakım ilaçlar yapılır. Kolonoskopi süreci 10 ile 40 dakika ortasında sürmektedir. İncelemeyi yapan çocuk gastroenteroloji uzamanı bağırsak içerisinde gerek gördüğü yerlerden patolojik inceleme için örnekler alabilir,. Gastroenteroloğunuz eğer ileride daha büyük problemlere neden olabilecek olağandışı bir lezyon, polip yahut küçük boyutlu tümörler görürse bunları kolonoskopi süreci sırasında çıkartabilir. Bu işlemler sırasında ağrı hissedilmez.

Kolonoskopi sonrası izlem:

Kolonoskopi süreci sırasında çocuğunuz hava verilmesine bağlı olarak, gaz çıkartma ihtiyacı duyabilir. Süreç sırasında çocuğunuzun ağrı duymaması için çeşitli sakinleştirici yahut anestezi ilaçları yapılacağından, işlem sonrasında çocuğunuzun refleksleri kısa vadeli etkilenmektedir, bu mühlet içerisinde (yaklaşık 2 saat kadar ) sivri, delici, kesici bıçak, makas ve öteki gibisi aletler çocuğun eline verilmemelidir. Süreç sonrasında 1 saatlik bekleme mühleti sırasında çocuğunuza hemşire ve doktora sormadan asla besin vermeyiniz, bu müddet sonunda çocuğunuzun beslenmesine evvel su içirip yutabildiğini gördükten sonra geçebilirsiniz.