Hayatın kaynağı olan güneşin derimiz için olumlu tarafları olduğu üzere olumsuz tarafları de vardır.
Güneşin deri üzerindeki faydalı tesirleri:
-Güneş ışınları, deride bulunan D vitaminin öncüsü maddeyi etkin D vitaminine çevirmektedir. D vitamini ise, insan bedeninde kalsiyum istikrarını ayarlamak yoluyla kemik gelişimine tesirlidir. Bu özelliği nedeniyle, bilhassa gelişme çağındaki çocuklar ve 60 yaş üzerindeki bireyler için güneş ışınları çok kıymetlidir. Bunun sağlanabilmesi için, aslında cildin gün içinde güneşe maruz kalan küçük alanlarının (yüz, eller, kollar, bacaklar gibi) kısa müddetli güneşlendirilmesi (30 dk.) kâfi olacaktır.
-Güneş ışığının sedef hastalığı üzere birtakım hastalıklarda düzgünleştirici tesiri bulunmaktadır.
Güneşin deri üzerindeki ziyanlı tesirleri:
-Ultraviole ışınları deri üzerinde akut ve kronik olmak üzere biyolojik değişikliklere yol açmaktadır. Akut devirde güneş yanığı, alerjik tepkiler, lekelenme ve deri kalınlaşması, kronik devirde ise tekrarlayan maruziyet sonrası deri yaşlanması, deri kanserleri üzere yan tesirlere neden olmaktadır.
Güneşle alevlenen deri hastalıklarında(porfiria,solar ürtizer,polimorf ışık tepkisi,DLE,rozasea,aktinik prurigo gibi) güneş ışığına maruz kalmak atakları başlatır yahut alevlendirir.
UV Işınlar
Ultraviyole C
Tamamına yakını ozon katmanı tarafından tutulan en ziyanlı ışın çeşididir. Ameliyathaneler de sterilizasyon gayeli kullanılır.
UVB
Yeni melaninin imalini uyarır ve cilde salınımını sağlar.
DNA bantlarına önemli hasar verir.
Ben oluşmasına ve kimi cilt kanseri tiplerine (melenoma hariç) neden olur.
Cildin yaşlanmasına neden olur (UVA’den çok daha az olmak üzere).
D Vitamininin oluşumunu uyararak, hastalıklara ve ironik olarak cilt ve öteki kanserlere karşı korur.
UVA’dan daha kolay güneş yanığına yol açar, lakin ölçülü dozu sağlıklı olabilir.
Çabucak çabucak tüm güneş koruyucuları (Güneşten Koruyucuların Kullanımı için tıklayın) ile engellenir.
UVA
Melanositlerde daha evvelden üretilmiş olan melaninin salınımını sağlar.
Cildin süratli yaşlanmasına neden olur.
Birçok güneş hami tarafından engellenememektedir fakat giysi ile bir ölçü engellenebilir.
Güneş ışınları melanin pigmenti birikimine neden olarak çil oluşumuna da yol açabilir.
Ayrıca güneş ışınları cildin kendini yenileme sisteminin çalışmasına ziyan vermekte ve böylelikle deri kanseri oluşumu riskini arttırmaktadırlar.
Güneş Işınlarından Korunmak İçin Neler Yapmalıyız?
Güneş ışınlarından korunmayla ilgili olarak dikkat edilmesi gerekenler:
Güneş ışınlarının en dik olarak geldiği ve en çok ziyanlı ışın içeren 10.00 ile 17.00 saatleri ortasında imkan olduğu sürece güneşe çıkılmamalıdır.
Güneşe çıkarken olabildiğince cildi güneş ışığından koruyabilecek, ışığı yansıtan giysiler giyilmelidir.
Güneşe çıkarken kesinlikle UV ışığı geçirmeyen nitelikte güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Unutulmamalıdır ki gözler de cildimiz üzere güneşten yanabilir.
Yüksek faktörlü (40 – 50 faktör) güneşten kollayıcı kremler kullanılabilir. Bir güneş esirgeyici krem lakin 2.5-3 saat cildimizi güneşten koruyabilir.
Sağlıklı bronzlaşma diye bir kavram yoktur. Bronzlaşmak zati bedenin güneş ışınlarına verdiği bir reaksiyondur. Bronzlaşmak ismine saatlerce güneş altında kalınmamalıdır.
Çocuklar, yaşlılar, beyaz ciltliler, hastalar, bedeninde ben olanlar daha fazla korunmaya gereksinim duyar.
