Derimizde yaşlanma süreci ile değişimler yaşanmakta, sağlıklı, genç ve estetik görünümünü kaybetmektedir. Yaşlanma tek başına bir etken olmayıp güneş üzere dış faktörler, kaza ve yaralanmalar, akne ve çiçek üzere deri hastalıkları da derinin görünümünü bozabilmektedir.
Gerek yaşlanmaya gerekse deri hastalıklarına bağlı olarak meydana gelen durumları tedavi etmek (düzeltmek) için yapılan medikal süreçler cilt yenileme, cilt gençleştirme başlığı altında toplanabilir. Medikal cilt yenileme emeliyle kimyasal peelingler, botulinum toksin uyulamaları, PRP (plateletten güçlü plazma), mezoteterapiler, iplerle yüz askı usulleri kullanılmaktadır.
Cilt gençleştirme için ileri yaşlarda yada önemli (evre 4-5) sarkması olanlarda yüz ve boyun germe üzere cerrahi uygulamalar yapılmaktadır.
Lazerli metotlar ise cilt yenileme ve gençleştirmedeki aktifliği, klinik başarısı ve inançlı uygulanma koşuları ile son yıllarda daha fazla tercih edilmeye başlanmıştır.
Bu gayeyle 1980’lerde CO2 (karbondioksit) lazerler birinci sefer kullanılmış olup günümüzde hala cilt yenilemenin altın standartıdır.
Zamanla CO2 lazer ile birlikte öbür lazerler sistemleri geliştirilmeye başlamış olup günümüzde aktif bir biçmde kullanılmaktadırlar.
Cilt yenileme maksadı ile kullanılan lazer sistemleri deri bütünlüğünde hasar yapma (ablazyon) özelliklerine nazaran ablatif lazerler ve non-ablatif lazerler olarak 2’ye ayrılmaktadır.
1. Non-ablatif lazerler(ciltte hasar ve soyulma yapmayanlar); Alexandrite Lazer, PDL, IPL ve Nd:YAG lazer’dir.
2. Ablatif lazerler(ciltte hasar ve soyulma yapanlar) Erbium ve CO2 lazerler’dir.
1-Ablatif lazerler:
Ablatif cilt yenileme lazerleri, lazer-ısı hasarı ile deride istenilen derinlikte epidermisin (cildin üst tabakası) tamamı ve dermisin (cildin alt tabakası) bir kısmını ortadan kaldırarak denetimli bir doku hasarı sağlayan lazerlerdir. Bu lazerlerin ortadan kaldırdığı dokuların etrafında ısı artışı meydana getiriler ve bu ısı etraf dokulara iletilerek kolajenin tekrar üretimi ve yapılandırılmasını sağlarlar. Böyleleikle derinin yenilenmesi ve derin dokularda dayanak dokuların artışı ile daha genç, dolgun ve canlı bir görünüm elde edilir.
Bu özellikleri ile ablatif lazerler bilhassa güneş hasarı olan yaşlanmış ciltlerde kullanılmaktadırlar.
Bu lazerler;
Deri yüzeyindeki lekeler ve renk değişiklikleri,
Kırışıklıklar,
Damarsal yapı artışları,
Güneş kaynaklı cilt tümörleri,
Göz ve ağız etrafı üzere öbür cilt yenileme tekniklerinin çokta muvaffakiyet olamadığı alanlarda cilt yenileme,
Akne, travma ve cerrahi sonrası makûs izlerin tedavisinde kullanılmaktadır.
Diğer yandan ablatif lazerler birtakım cilt hastalıklarında cerrahi bıçak üzere de kullanılabilmektedir. Örneğin rozada (gül hastalığı) rinofimada (burunda büyüme) , ksantelazmada (göz kapaklarında sarı leke), siğillerde, deri tümörlerinde bu hedefle kullanılabilmektedirler.
Ablatif lazer yaptıracak şahısların cilt rengi kıymetli midir?
Çok koyu ciltlilerde ablaziv lazerler tercih edilmezler.
Ablatif lazerler nerelere uygulanabiir?
Yüz, boyun, dekolte ve el üstleri en sık uygulama alanları ortasındadır.
Herkes ablatif lazer yaptırabilir mi?
Ablaziv lazerler sonrasında derinin yenilenme süreci deride kıl ve yağ hücreleri üzere deri eklerinde başlamaktadır. Hastaların deri ekleri ile ilgili sorunları olmamalıdır. Örneğin skleroderma, radyoterapi görmüş hastalarda bu sebeplerden tercih edilmezler. Akne tedavisinde kullanılan isotretinin (roaccutane, zoretanin, aknetrent) üzere ilaçların kullanımı üzerinden 1 yıl geçmesi gerekir.
Yapısal olarak keloidi (hasarlı dokunun sert ve deriden kabarık iyileşmesi) olan hastalarda çok dikkatli olunmalıdır.
İşlem sırasında ağrı duyulur mu?
Uygulama lokal anestezi, bölgesel anestezi yada uygun hastalarda genel anestezi altında yapılmaktadır.
İşlem öncesi ve sonrasında nelere dikkat etmek gerekir?
Uygulama öncesinde kollayıcı maksatlı antiviral, antimikrobial ve antifungal tedaviler başlanabilir. Lazer sonrası güzelleşme sürecinde tesiri nedeni ile deriye retinoidler bilhassa tretioninler ( avitamini türevi ilaçlar) kullanılabilir. Süreçten sonra bir kaç ay müddet ile güneşten yüksek muhafaza faktörlü kremlerle çok düzgün korunmak gerekir.
Lazer sonrası uygulama yerinde ödem gelişeceğinden dokulardan sıvı akıntısı olacaktır.Bu sebeple uygulama yerinin uygun bakımı ve pansumanı son derece değerlidir.
Uygulama sonrası bir kaç ay süren kızarıklık-eritem kalabilecektir. Bu kızarıklığın lekeye dönüşmemesi için her cins ışık kaynağından korunmak değerlidir.
2004 yılından itibaren ablatif lazer uygulamalarında fraksiyonel tanımlaması kullanılmaya başlanmıştır. Bu tanımlama lazerin derinin belirli kısımlarının ablazyon (yani doku hasarı) yaratması ortadaki alanların sağlam kalması (elek gibi) manasına gelmektedir. Buradaki emel ablatif lazerlerde dokunun tamamında oluşan hasarı azaltarak uzun güzelleşme müddetinin kısaltılması ve yan tesirlerin azaltılmasıdır.
2-Non-ablatif lazerler:
Geleneksel (ablatif) yada fraksiyonel lazerler cilt gençleştirme ve yüz germe uygulamalarında günümüzde hala altın standartdırlar lakin bu tekniklerin uygulama sonrasında güzelleşme müddetlerinin uzun olması ve hastanın toplumsal hayatını kısıtlanması nedeni ile yeni cilt gençleştirme sistemleri geliştirilmektedir. Yeni lazer sistemlerinin kullanımı sırasında hasta ahengi daha yüksek (daha konforlu) olup uygulama sonrası düzgünleşme mühleti yok denecek kadar azdır. Bu yeni sistemler “Non-ablatif cilt gençleştirme” olarak tanımlanmakta uygulama sırasında derinin yüzeysel katmanı olan epidermis korunmakta, epidermise minimal (çok az) yada hiç hasar verilmeden derinin derin dokuları olan dermiste yüksek ısı (fototermal tesir ile) sağlanarak derinin yine yapılandırılması (kollajen yapımı) sağlanmaktadır.Fototermal tesirle yeni kolajen, elastin ve orta dayanak eserlerin imalinin tetiklenmesi ve dermis volümünün arttırılmasını amaçlamaktadır. Böylelikle cildin yenilenmesi yani gençleşmesi sağlanmaktadır.
Diğer cilt gençleştirme yolları nelerdir?
Cilt gençleştirme ve cilt yenileme emelli kimyasal peelingler, dermabrazyon, dermaroller (mikro-iğneleme), botulium toksin (botoks), dolgu hususları (hyalüronik asit ve diğerleri), PRP (plateletten varlıklı plazma) iplerle yz germe- gençleştirme, karbon peeling üzere bir çok yol mevcuttur.
CO2 lazer ve Nd-Yag lazerlerin farkları nelerdir?
Karbondioksit (CO2) lazerin üstünlüğünü belirleyen ana faktör dalga uzunluğudur. Öbür lazerlerin dalga uzunlukları daha kısa ve aktiflikleri derinin yüzeyinde kalacak formda sonludur ve uygun bir sonuç için tekrarlayan seanslar gerektirmektedir. CO2 lazer ise 10.650 nm dalga uzunluğundadır ve cildin orta katmanına – dermise ulaştığı için sonuçları daha faaldir. CO 2 lazerlerde deride uygulamanın etkilediği derinlik kimyasal peeling yahut dermabrazyonda olduğu üzere göz kararı yahut deneyime dayalı olarak saptanmaz, lazer ile istenilen derinlik kesin olarak bilinir. CO 2 lazerlerde son 5 yıldır fraksiyonel modunun kullanılmaya başlaması bu lazeri daha üst noktalara taşımıştır. Cilt germe, yenileme ve gençleştirmede günümüzde kullanılabilecek altın standart haline gelmiştir.
Nd: YAG lazerin üstünlüğünü belirleyen ana faktör yeniden dalga uzunluğudur. Nd YAG lazer 1060 nm dalga uzunluğundadır. Bu dalga uzunluğu ile derinin daha derin katmanlarına epidermisi koruyacak formda (epidermiste hasar ve soyulma yapmadığı için nonablatif olarak tanımlanmaktadır) ulaşmaktadır. Dermiste yine yapılanmayı yani cildin gençleşmesini sağlamaktadır. Cilt gençleştirme, yenileme ve cilt germede her cilt tipinde ve yüz dahil bedenin istenen bölgesine uygulanabilecek kadar son derece inançlı yoldur.CO2 lazerlere üstünlüğü derinin üst tabkalarında hasar yapmadığı için dışardan farkedilmemesidir, dezavantajı ise tekrarlayan seanslara gereksinim duymasıdır.