Roza, yüzde kızarıklığın ön planda olduğu bir hastalıktır. Hastalığın ismi olan rosa (gül) da buradan gelir, bu durum gül hastalığı olarak da bilinir.
Yüzün orta kısmında daha fazla olmak üzere, yanak, alın, çene ve burunda kızarıklık ve şişme görülür. Bazen belirtiler kulak, sırt ve göğsü de içine alabilir. Hastalık ilerlediğinde kılcal damar genişlemeleri ve sivilce gibisi küçük kırmızı kabarıklıklar ortaya çıkar. Bu şikayetler vakit zaman azalıp çoğalarak uzun yıllar devam edebilir. Hastalık ilerlediğinde yüz kızarıklığı bariz hale gelir.
Bir kısım hastada gözler de hastalıktan etkilenir ve konjonktivit denen göz kızarıklığı, yanma, batma, akıntı ortaya çıkabilir; arpacık gelişebilir. Bu durumlar kesinlikle tedavi gerektirir.
Roza en çok orta yaşlı ve açık ciltli bayanlarda görülen bir hastalıktır. Lakin bu hastalık erkeklerde, çok daha erken yahut ileri yaşlarda da gelişebilir.
İlk belirtiler ağır gerilim, güneş, sıcak ve kozmetik kullanımıyla tetiklenen yüzde kızarıklık ve hassasiyet olabilir. Çeşitli büyüklükte ve kimileri iltihaplı sivilceler belirtilere eklenebilir. Alkol, çay, kahve kullanımı da bu durumu artırabilir. İleri devirlerde burun derisinin kızarıp kalınlaşmasına bağlı olarak bu bölge büyük görünür.
Tedavi
Rozanın nedeni tartışmalı bir husustur. Yağ bezlerinde yahut kıl tabanlarında yaşayan demodeks isimli parazitin hastalığın oluşumunda rol oynadığına dair yayınlar vardır. Ben uzun yıllardır roza hastalığına özel ehemmiyet veren, bu hastalıkla ilgili dataları takip ve kayıt eden bir tabip olarak kelam konusu parazitin hastalığın etkeni olduğu kanısındayım. Bu bakımdan aile hikayesi, kızarık yapıdan örnek alarak parazit araştırması öbür cilt hastalıklarından ayrılması ve tedavisi açısından büyük kıymet taşıyor. Parazit saptanan hastalarımın tedaviye epeyce âlâ karşılık verdiğini de gözlemliyorum.
Hastada kılcal damar genişlemesi olduğunda lazer tedavisi gereklidir. Göz şikayeti olduğunda hastalık göz hastalıkları uzmanıyla ortak tedavi edilmelidir.