Saçkıran hastalığı, saçlı deri, sakal bölgesi, kaşlar, kirpikler ve öteki beden kıllarının, muhakkak bir belirti olmaksızın, birdenbire para halinde (yuvarlak) dökülmesiyle kendini gösteren bir hastalıktır.
Hastalığın nasıl seyredeceğinin bilinmemesi nedeniyle hastaların ömür kalitelerini olumsuz etkilemektedir. Hastalığın ortaya çıkmasında genetik, ruhsal gerilimler, bağışıklık sistemindeki değişiklikler, endokrin, ve sinirsel etkenlerin rolü olduğu öne sürülmekle birlikte, altta yatan neden tam olarak bilinmemektedir. Alopesi areatada kıl folikülleri, bağışıklık sistemi tarafından hastanın kendisinin olarak tanınmaz ve yabancı olarak algılanarak reddedilir. Bunun neden olduğu, neden sadece belirli bölgelerin etkilendiği ve kılların yine neden büyüdüğü bilinmemektedir.
Özellikle gerilim altında, yahut otoimmun hastalıklarda agresifleşen bağışıklık sistemi kendi hücrelerini yabancı olarak görüp bu hücrelerle savaşmaya başlar. Bu durumda kıl kökleri etrafında bulunan lenfosit denen hücreler sitokin diye isimlendirilen kimyasallar salgılarlar ve bu da saçlarda dökülmeye neden olur.
Tüm dünyada çok sık görülen bir hastalıktır. Bayan ve erkekte eşit oranda görülebilir. Irk, cins ve yaş ayrımı yapmadan herkeste görülebilir. Lakin hastalar çoğunlukla genç erişkinlerdir. Hastaların %60’ı birinci atağı 20 yaş altında geçirirler.
Alopesi areatalı bir hastada tiroid hastalığı, şeker hastalığı, vitiligo (ala hastalığı), ve Addison hastalığı gibi öbür özbağışıklık hastalıklarının gelişimi sağlıklı birine nazaran daha yüksek orandadır.
Hastalık bulaşıcı değildir, vitamin eksikliği ile ya da beslenme alışkanlıklarıyla ilgili değildir. Tansiyon, gerilim, bilhassa matem, ayrılma ve kazalar üzere olaylar bazen hastalık için tetikleyici olabilir.
Tedavide her hasta için uygun tedavinin planlanması için öncelikle altta yatan bilhassa tiroid hastalığı, atopik yapı ve doğumsal anomaliler (Down sendromu) üzere olumsuz prognostik parametrelerin eşlik edip etmediğinin dikkate alınması gerekir. İkinci kademede hastaya uygun tedavinin seçilmesi gelir. Tedavide steroid kremler, lokal steroid enjeksiyonları, sistemik steroidler, topikal duyarlandırıcı casuslar, fototerapi, minoksidil losyon üzere seçeneklerden hastanının durumuna uygun olan prosedür seçilmektedir. Bunların tesirli olmadığı ya da dökülmenin yağın olduğu durumlarda bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılabilmektedir.