Pandemi periyodunda toplumsal kısıtlamaların ve önlemlerin olduğu ailemizle birlikte geçirdiğimiz dolu dolu bir seneyi geride bırakıyoruz; bu devir içerisinde biraz daha fazla hissedilen aile yapımızdaki meseleleri krize de / fırsata da çevirmek aslında bizim elimizde.. Yeni bir seneye girmeden evvel aile yapımızı tanıyalım ve çözümcül bir bakış açısıyla ailemizin dinamizmini güçlendirelim. Yalnızca birkaç değerli noktaya dikkat edersek şayet; pandemi sürecinde kısıtlı ve önlemlere uyarak yaşadığımız toplumsal hayatımızla bir arada fizikî sıhhatimizi muhafazanın yanı sıra hem ailemizin hem de kendi ruh sıhhatimizi da muhafazayı başarmış oluruz.
Aile kurumu tüm toplumlarda değerli bir toplumsal ünitedir. Bu nedenle aile, toplumun temeli olarak kabul edilir. Öteki bir tabir ile de aile; “Dünyanın minyatürüdür.” Dünyayı, toplumları anlamak için aileleri incelemeniz kafidir. Zira aile şahısların birinci okullarıdır. Sevgi, hürmet, gelenek ve görenek üzere pahalar öncelikle ailede kazanılarak gelecek jenerasyonlara aktarılır. Ailenin fonksiyonunu yerine getirememesi, ya aile üyelerinin birbiriyle çok yakın, iç içe olması; ya da birbirinden ziyadesiyle kopuk olmaları; sıhhatsiz aile yapısını oluşturur. Bu bağlamda problemlere bütüncül bir yaklaşımla tüm aile üyeleri değerlendirildiği için; sıhhatsiz aile yapısını sağlıklı aile yapısına büründürmek mümkündür.
Sağlıklı Aile Yapısı Nedir?
Sağlıklı aileler işlevlerini çok düzgün yerine getirirler. Aile üyeleri aile içi irtibattan mutluyum ve ruhsal olarak sağlıklıdır; ailede çok az çatışma vardır ve gelişimsel değişkenlere çok kolay ahenk sağlarlar. Gerilimli olaylarla çok yeterli baş ederler. Sağlıklı aileler;
Birbirlerine bağlıdırlar ve özgüvenleri yüksektir,
Aralarındaki irtibat açık ve nettir,
Aile içinde yaşanan krizleri fırsata çevirirler,
Birbirlerinin muvaffakiyetlerini desteklerler ve ortalarında iş kısmı vardır,
Birbirlerine ruhsal ve fizikî şiddet uygulamazlar,
Birbirlerinin yanlışlarına karşı affedici yaklaşım sergilerler.
Evinizde bu özelliklerden hangileri var? Hepsi mi, bir kısmı mı?
Kendi aile yapınıza bir de bu perspektiften bakın.
Sağlıksız Aile Yapısı Nedir?
Ailedeki genel atmosfer çatışmalı ve düzensizdir. Ailenin fonksiyonunu yerine getirememesi, ya aile üyelerinin birbiriyle çok yakın, iç içe olması; ya da birbirinden ziyadesiyle kopuk olmalarından kaynaklanabilir. Sıhhatsiz aileler;
Öz pahaları düşüktür ve aile üyeleri birbirlerine güvenmezler,
Aile iç bağlantı kapalı, dolaylı ve bilinmeyen olduğu için açık değildir,
Aile üyeleri ortalarındaki çatışmaları çözümlemekte başarısızlıklar gösterir ve kırgınlıklar uzun periyodiktir,
Aile kuralları katıdır, otorite mutlak bir kişidedir ve esneklik yoktur,
Kendi aile yapılarını başka aile yapılarıyla kıyaslarlar ve “ Neden benim başıma bu geldi, halbuki ben bunu hak etmiyorum!” üzere felaket senaryolu pişmanlıklar yaşarlar,
Sağlıksız aileler daima gergin ve aile içi yaşadıkları meseleleri daima halı altına süpürürler.
Sağlıksız Aile Alışkanlıklarının Görüldüğü Aileyi, Sağlıklı Aile Yapısına Dönüştürmek Mümkün Müdür? Mümkündür, Buyurun:
Kaba Konuşmaktan Kaçının: Aile üyelerinin birbirleriyle asla kırıcı, kaba yahut küfürlü kelamlar kullanarak konuşmaması gerekir. Ayrıyeten lakap takmak, alaycı ve güzele gitmeyen halde konuşmak da aile içi münasebetleri zedelemektedir. En yakın arkadaşınıza sarf etmeyeceğiniz hiçbir cümleyi, aile üyelerinize de sarf etmemelisiniz. Bağlantı kurarken vücut lisanınızı yeterli tanımalı ve vücut lisanınız ile sözel lisanınızın tutarlılığına dikkat etmelisiniz. Bağlantı de anlatmaktan çok dinlemenin fakat can kulağıyla dinlemenin, sen lisanı yerine ben lisanının değerini bilin.
Küskünlükle Uzatmamaktan Kaçının: Kırgınlıkları ve küskünlükleri uzatmak ailenin tüm bireylerine olumsuz etkilemektedir. Çatışma çözme konusundaki maharetlerinizi geliştirmeye çalışın, bu ailenizin içsel dinamiğini ve aile üyelerinizin ruh sıhhatini olumlu istikamette koruyacaktır. Kusurlu iseniz özür dilemeyi gurur problemi yahut küçük düşürücü bir hareket olarak görmemelisiniz. İrtibatınız açık, anlaşılır ve suçlayıcı formda olmamalıdır; kendi hislerinizi söz ederek sıkıntılar büyümeden çözümlenmelidir.
Takdir Etmeyi Benimseyin: Her birey dünyaya gözlerini açtığından itibaren kabul edilmek, benimsenmek ve onaylanmak ister. Bu durum yalnızca çocukların değil yetişkinlerin de en doğal gereksinimlerinden biridir. Lakin sıhhatsiz aile yapılarında aile bireylerinin birbirlerine duydukları takdir ve benimsenme hisleri yerine aşağılama ve küçümseme içeren cümleler vardır. Aile üyelerinize, onlarla gurur duyduğunuz, muvaffakiyetlerini takdir ettiğinizi ve hayallerini desteklediğinizi söylemekten hissettirmekten çekinmeyin. Çocuğunu şımarmasın diye uykuda seven ebeveynlerden fazla sevgiden benlik algısı ve özgüveni desteklenen bireyler olacağının farkındalığını keşfedin.
Sevginizi Esirgemeyin: Aile üyeleriniz kaç yaşında olursa olsun onlara sevginizi hissettirmekten ve onlara sevginizi söylemekten, onlara sevgiyle dokunmaktan ve onları kucaklamaktan çekinmeyin. Sevgi dolu bir dokunuşun gücünün, pek çok yarayı kapatabilecek gücü vardır.
Ayrıca aile içi çatışmalarınızı tüm bunlara karşın çözümleme konusunda başarısız kalıyorsanız; alacağınız Aile Danışmanlığı rehberliğindeki danışmanlık ile hem kendinizi tanıyarak hem de ilişkinizdeki bizi tanıyarak daha sağlıklı ve memnun bir aile için adım atmış olacaksınız.