Sedef Hastalığı (Psoriasis)

Neden sedef hastası oldum?

Sedef hastalığı ya da tıbbi ismiyle psoriasis kendi bağışıklık sisteminizdeki birtakım bozukluklar sonucu meydana gelen bir hastalıktır. Bağışıklık sisteminizdeki bu bozukluk ise birçok faktörün biraraya gelmesi sonucu oluşur. Bunlardan birincisi genetik olarak yatkın olmanızdır. Büyük bir ihtimalle ailenizde de sedef hastası olan birey ya da bireyler vardır. Lakin bu bir kural değildir. Bazen ailede sedef hastalığı olmadığında da bu hastalık meydana gelebilmektedir ya da ailede sedef hastalığı olsa da şahısta hastalık meydana gelmez.

Genetik olarak hastalığa yatkın olmak birçok vakit tek başına hastalığın ortaya çıkışına neden olmaz. Buna ek olarak öbür kimi çevresel faktörlerin de eklenmesi gerekmektedir. Bunlar geçirilen enfeksiyonlar, kullanılan kimi ilaçlar, gerilim, travma, hormonal değişiklikler, fazla kilolu olmak, sigara ve alkol tüketimidir. Çevresel faktörler hem hastalığın ortaya çıkmasına neden olmaktadır, hem de zati bir sedef hastasıysanız hastalığınızın alevlenmesine yol açmaktadır. Bu nedenle bu faktörlerden değiştirme ihtimaliniz olanları değiştirmelisiniz. Örneğin sigara ve alkol kullanımını bırakıp, kiloluysanız zayıflamaya çalışın. Geriliminizi denetim altına alacak kimi formüller bulun ya da bu bahiste tıbbi dayanak alın.

Neden bu hastalık beni buldu?

Sedef hastalığı toplumda hayli sık görülen bir hastalıktır. Her 100 kişinin 2-4’ünde sedef hastalığı vardır. Yani siz bilmeseniz de yaşadığınız apartmanda, okuduğunuz okulda ya da çalıştığınız işyerinde de sizin dışınızda sedef hastaları mevcuttur.

Sedef hastalığı bulaşıcı mıdır?

Hastalık bulaşıcı bir hastalık değildir. Size kimseden bulaşmadı, sizden de kimseye bulaşmayacaktır. Bu nedenle insanlara dokunarak temas etmekten kaçınmanıza gerek yoktur.

Sedef hastalığının deri dışında bedenime diğer tesirleri de var mıdır?

Sedef hastalığı sadece bir deri hastalığı kabul edilmemektedir. Hastalık eklemlerinizi tutabilir. Sizi kalp damar hastalıklarına, şeker hastalığına, yüksek tansiyona, şişmanlığa, kan yağlarınızın yükselmesine, karaciğer hastalıklarına ve depresyona daha yatkın hale getirir Bu nedenle hastalığınızın tedavisini ihmal etmeyin. Uygun bir tedaviyle bu hastalıklarını ortaya çıkmasını engelleyebilirsiniz.

Sedef hastalığı herkeste tıpkı halde mi görülür?

Sedef hastalığının farklı tipleri vardır. Klasik olan plak tipte kırmızı, üzeri sedef rengi kalın kepeklerle kaplı deriden kabarık büyük plaklar bulunur. Bunlar sıklıkla diz, dirsekler ve saçlı deri başta olmak üzere tüm bedene yerleşebilir. Bazen ise tam bilakis koltuk altları kasıklar üzere kıvrım bölgelerine yerleşir. Başka bir tipi bilhassa çocuklarda görülen küçük küçük ve tüm bedene yayılmış olan tiptir. Bu tip boğaz enfeksiyonları ile alakalı olabilir. Bazen sırf el içi ve ayak tabanlarına yerleşir. Bazen de tüm bedende yaygın bir kızarıklık ve kepeklenmeyle seyreder. Bu hastalarda ateş, genel durum bozukluğu ve laboratuvar bozuklukları eşlik edebilir. Hastalık birebir vakitte tırnak bozukluklarına da neden olabilir.

Sedef hastalığında ne tıp tedaviler kullanılır?

Sedef hastalarında birçok tedavi seçeceği mevcuttur. Hafif olgularda en çok dıştan sürülen değişik güçte kortizonlu kremler ve vitamin D türevleri birlikte ya da dönüşümlü olarak kullanılır. Bu tedaviler her ne kadar dıştan uygulanan kremler olarak algılansa da tedavinin aktifliğinin en güçlü, yan tesirlerini ise en düşük hale getirilebilmesi için ne sıklıkta, hangi dozda, hangi müddette ve hangi güçte kullanılacağının çok yeterli kıymetlendirilmesi ve ona nazaran karar verilmesi gerekmektedir. Orta şiddetli- şiddetli hastalığı olan sedef hastalarında ise sistemik tedaviler denilen ağızdan alınan haplar ya da enjeksiyon tedavileri uygulanır.

Sedef hastalığının şiddeti nasıl belirlenir?

1. Hastalık hastanın tüm beden alanının %10’undan daha fazlasını tutuyorsa

2. Hastalık tüm beden alanının %10’undan daha azını tutmasına karşın toplumsal ve ruhsal olarak hastayı çok olumsuz etkiliyorsa

3. Hastalığa bağlı eklem tutulumu ya da özel bölge (yüz, saçlı deri, el içleri, ayak tabanları, genital bölge ve tırnaklara yerleşmişse) bu hastalar orta şiddetli- şiddetli kabul edilirler.