Deri eklerinden biri olan tırnak, işlevsel olarak parmak uçlarını travmadan korumaktan küçük cisimlerin tutulmasına kadar birçok misyon üstleniyor. Bunun yanında tırnak değişiklikleri çeşitli dermatolojik ve sistemik hastalıkların teşhisinde yol gösterici rol oynuyor. İşte tırnaktaki değişikliklere bağlı hastalık bulguları…
Sistemik Hastalıklarda Tırnak Bulguları
Çomak parmak: Tırnağın eğimindeki artış ve etrafındaki yumuşak dokudaki kalınlaşma ile ortaya çıkar. En sık kronik akciğer, kalp, karaciğer yahut tiroid hastalıklarında görülür.
Kaşık tırnak: Tırnak plağının kaşık formunu almasıdır. Çocuklarda bilhassa ayak başparmak tırnağında görülebilir. Mantar enfeksiyonu, diyabet, lupus, tiroid hastalıklarında da görülebilir.
Beau çizgileri: Tırnakta ortaya çıkan enine çöküntülerdir. Tırnağın büyümesini etkileyecek kadar şiddetli bir hastalığa bağlı olarak birden fazla tırnakta yahut tüm tırnaklarda ortaya çıkar. Çeşitli enfeksiyonlar, ilaçlar, otoimmün hastalıkları neden olabilir.
Tırnakta beyaz bantlar: Karaciğer sirozu, kronik konjestif kalp yetmezliği, yetişkin başlangıçlı diyabette görülebilir. Tırnağın hür kenarında görülen beyazlık siroz, tırnağın taban kısmındaki beyazlık ise kronik böbrek hastalığının bir belirtisi olabilir.
Sarı tırnak sendromu: El- ayak tırnakları sert, kıvrık, sarı- yeşil görünüm alabilir. Lenfödem ve plevral efüzyonla birlikte tanımlanmıştır.
Melanonişi: Uzunlamasına koyu renkli çizgilenmelerle karekterizedir. İlaçlar, Addison hastalığı, AIDS, hipertriodi, folik asit eksikliği,B12 vitamini eksikliği, Cushing sendromunda görülebilir.
Tırnak Enfeksiyonları
Tırnak mantarı dermatofit, maya ve ender olmakla birlikte küf mantarlarınca oluşabilir. Şeker hastalığı, bağışıklık sisteminin zayıflaması mantar enfeksiyonlarına yol açabilir. Bunun yanında mantar sporları banyo, yüzme sırasında kullanılan havlu, mayo, terlik, şezlong üzere eşyalarda uzun müddet yaşarlar. Yüzme havuzu, duş, sauna, fitness salonları, soyunma odaları da risk sebebidir.
Çevresel Tırnak Bozuklukları
Tırnak kenarı iltihabı: Tırnak etrafında bulunan yumuşak dokunun iltihabıdır. Ekseriyetle diken batması, tırnak yeme, parmak emme, şeytan tırnağının koparılması, hijyenik olmayan yahut yanlış manikür uygulamaları en sık etkenlerdendir.
Tırnak batması: Sert tırnağın yumuşak doku içine içinde kalması sonucu oluşan, çoklukla kronik seyreden bir durumdur. Sıklıkla ayak başparmağında görülür. Uygun olmayan ayakkabı, yanlış tırnak kısmı, kilo, gebelik, tahriş, genetik yatkınlık üzere nedenlerle ortaya çıkar.
Dermatolojik Hastalıklarda Tırnak
Sedef tırnağı: Tırnak yüzeyinde çukurcuklar, beyaz lekeler/ noktalar, sarı yağ damlası gibisi lekeler, tırnak altında kalınlaşma, kırılganlık olabilir. Tırnak sedefi, kolaylıkla mantar enfeksiyonları ile karışabilir.
Liken planus: Tırnakta incelme, hacim azalması, tırnak kaybı, tırnağın taban kısmından kanat biçiminde tırnağın üstüne gerçek doku uzaması görülebilir. Tırnak kalınlaşması daha az oranda görülür.
Yirmi tırnak distrofisi: Tırnak kabalaşması biçiminde oluşur. Tırnaklar mat ve incedir. Zımparalanmış üzere bir görünüme sahiptir. Bölgesel saç dökülmesi ile birlikte görülebilir.
İlaca Bağlı Tırnak Anomalileri
Kanser ilaçları ve kan sulandırıcılar hasebiyle tırnakların birçoğu yahut tamamı etkilenebilir. Çizgilenmeler, tırnağın yatağından ayrılması, mavi- siyah bantlar, tırnağın etrafındaki yumuşak dokuda kızarıklıkla karakterizedir.
Melanom
Ekseriyetle 50 yaş sonrası ve en sık başparmakta görülür, kahverengi- siyah, dikey bantlarla karakterizedir. Renkli bantlar tırnağın taban ve yanlarındaki yumuşak dokuya taşarlar. Ailede atipik ben varlığı sorgulanmalıdır.
